Uchinchi renessans: ilm-fan va ta’lim taraqqiyoti istiqbollari

“Uchinchi renessans: ilm-fan va 
ta’lim taraqqiyoti istiqbollari”
 
 
ISSN 2181-1784 
378 
w
www.oriens.uz
2021
 January
 
g‘oyaviy bo‘shliqdan foydalanib, chetdan biz uchun mutlaqo yot bo‘lgan, ma’naviy 
va axloqiy tubanlik illatlarini o‘z ichiga olgan “ommaviy madaniyat” yopirilib kirib 
kelishi mumkinligini unutmaslik kerak. Tabiiyki, “ommaviy madaniyat” degan niqob 
ostida axloqiy buzuqlik va zo‘ravonlik, individualizm, egosentrizm g‘oyalarini 
tarqatish, kerak bo‘lsa, shuning hisobidan boylik orttirish, boshqa xalqlarning necha 
ming yillik an’ana va qadriyatlari, turmush tarzining ma’naviy negizlariga 
bepisandlik, ularni qo‘porishga qaratilgan xatarli tahdidlar odamni tashvishga solmay 
qo‘ymaydi”. Shunday ekan, bugungi kunda globallashuv sharoitida yoshlarni 
ma’naviy, mafkuraviy tahdidlardan himoya qilishning har tomonlama, shu jumladan 
huquqiy tomondan ham asoslarini yaratish va mavjudlarini mustahkamlash har 
doimgidan ham dolzarb ahamiyat kasb etadi. Shuning uchun ham mamlakatimizda 
mustaqillikning ilk kunlaridan boshlab hozirga qadar ushbu sohaga doir ko‘plab 
normativ-huquqiy hujjatlar qabul qilinib, o‘z navbatida ular davr taqozosi bilan qayta 
ko‘rib chiqilib, yanada mukammallashtirilgan holda doimiy tarzda yangilanib ham 
bormoqda. Jumladan, 1991-yil qabul qilingan bir qator Qonunlar: “Ta’lim 
to‘g‘risida”gi Qonun 1997-yil 29-avgustda, “Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar 
to‘g‘risida”gi Qonun 1998-yil 1-mayda, “O‘zbekiston Respublikasining yoshlarga 
oid davlat siyosati to‘g‘risida”gi Qonuni o‘tgan 2016-yilning 14-sentyabrida yangi 
tahrirda qabul qilindi. Bundan tashqari milliy-ma’naviy xavfsizlikni ta’minlashning 
omillaridan biri – mamlakatimizda qonun ustuvorligiga erishish va demokratik 
qadriyatlarni izchillik bilan rivojlantirishdir. Ularning ahamiyati shundaki, qayerdaki 
qonun ustuvor bo‘lsa, u yerda millati, tili, urf-odati, an’anasi va qadriyatlaridan qat’i 
nazar, umumxalq tengligi amal qiladi.
Zero, buyuk yunon faylasufi Epikur aytganidek “Odamlarga, hatto, yomon 
bo‘lsalar ham, qonunlar zarurdirlar, zero, ular bo‘lmasalar, odamlar bir-birlarini yeb 
qo‘ygan bo‘lardilar”. O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasining 13-
moddasida: “O‘zbekiston Respublikasida ijtimoiy hayot siyosiy institutlar, 
mafkuralar va fikrlarning xilma-xilligi asosida rivojlanadi. Hech qaysi mafkura davlat 

---