Abstract:
The article highlights the role of sports in the education of spiritually
and physically healthy people, the role of sports today and the attention paid to young
people, as well as the role of sports in the formation of personality. Physiological,
anatomical and psychological approaches to personality formation are also discussed.
Key words:
physical culture and sports, physical culture, health, physiological
and anatomical development, personality education, common sense.
Yurtboshimiz tomonidan 2021 yil nomi “Yoshlarni qo‘llab quvvatlash va
aholini salomatligini mustahkamlash yili” deb e’lon qilindi. Ma’lumki, mamlakatimiz
aholisining 30 foizini 14 yoshdan 30 yoshgacha bo’lgan yigit-qizlar tashkil etadi.
Ularning ta’lim olishi, kasb-hunar egallashi uchun keng sharoit yaratilgan. Shu bilan
birga, yoshlarning bo’sh vaqtini mazmunli o’tkazishni tashkil etish dolzarb
masalalardan biri hisoblanadi. Yoshlar qanchalik ma’naviy hamda jismonan
barkamol bo’lsa, turli yot illatlarga qarshi immuniteti ham shunchalik kuchli bo’ladi.
Prezidentimizning yurtimiz bo’ylab yoshlarga e’tiborni kuchaytirish, ularni
“Uchinchi renessans: ilm-fan va
ta’lim taraqqiyoti istiqbollari”
ISSN 2181-1784
314
w
www.oriens.uz
2021
January
madaniyat, san’at, jismoniy tarbiya va sportga keng jalb etish ko’nikmalarini
singdirish masalalariga qaratilgan yig’ilish o’tkazilgani bejiz emas. Shuningdek,
ma’naviy-ma’rifiy sohalardagi ishlarni yangi tizim asosida yo’lga qo’yish bo’yicha 5
muhim tashabbusning ikkinchisi – yoshlarni jismoniy chiniqtirish, sport sohasidagi
qobiliyatini namoyon qilishlari uchun zarur sharoitlar yaratishga yo’naltirilgani sport
sohasiga qaratilgan yuksak e’tibordan dalolat beradi [1] .
Sport faoliyati maksimal tezlik, kuch, chaqqonlikni o‘z gavdasini (har
tomonlama idora qilish xususiyatlarini) tarkib toptirish vositalaridan biridir. Sportda
biror razryad olish yoki rekord qo‘yish uchun maksimal darajada asab-mushak kuchi
sarflashni yuqori tezlik va chaqqonlikni talab qiladi. Sport o‘zining bu kuchi bilan
kishi faoliyatining boshqa turlaridan farqlanib turadi. Sport jarayonida shaxsning
harakat malakalari yuksak darajada rivoj topadi. Shuningdek sportda shaxsning
irodaviy va boshqa psixologik sifatlari takomillashadi.
Sport odam yoshining ma’lum davrida katta ahamiyatga ega bo’lib, anotomiya,
fiziologiya va psixologiya fanidan ravshanki, shaxsning o‘smirlik va yoshlik davri
jismoniy qobiliyatni namoyon qilish uchun juda zarurdir. Shu bilan birgalikda bu
yoki u davrida shaxsning psixologik xususiyatlarini tarbiyalash uchun ham keng
imkoniyat tug‘iladi, chunki psixologik xususiyat va sifatlar jismoniy rivojlanish bilan
bog‘liqdir [2].
Bu davrda yoshlarni sportning bilan shug‘ullantirishning mohiyati shundaki,
agar o‘smir yoki bola sport bilan shug‘ullanish davrini yaxshi o‘tkazar ekan, unda
yuksak jismoniy qobiliyat iroda va xarakter tarbiyalanadi, shuningdek dunyoqarash
shakllanadi. Aksincha bola o‘sishning bu muhim davrida jismoniy harakatli
o‘yinlaridan mahrum bo‘lar ekan yoki sport bilan shug‘ullanmas ekan, hayot
jarayonida u har tomonlama yetuk odam bo‘lolmaydi. Demak, o‘sish jarayoni
muayyan davrida sport bilan shug‘ullanish o‘smirda kelgusi hayot uchun eng muhim
bo‘lgan jismoniy to‘liq: chaqqonlik, epchillik, botirlik, jismony go‘zallik va boshqa
muhim sifatlarni tarbiyalaydi. Sportchi sportning u yoki bu turi bilan shug‘ullanar
Do'stlaringiz bilan baham: |