Uchinchi renessans: ilm-fan va ta’lim taraqqiyoti istiqbollari

“Uchinchi renessans: ilm-fan va 
ta’lim taraqqiyoti istiqbollari”
 
 
ISSN 2181-1784 
275 
w
www.oriens.uz
2021
 January
 
иқтисодий, сиёсий, мафкуравий жараёнларга муносабати тўла шаклланиши 
учун анча вақт талаб қилинади. 
Масалан, 16-19 ёшлиларда бу жараён фаол давом этаётган бўлади, уларда 
кўпроқ деструктив ахборотлар таъсирига тушишнинг эҳтимоли юқорироқ. 26 
ёшдан ўтгандан сўнг бу жараён сусайиши ёки якунланиши, уларнинг 
дунёқараши тўла шаклланганлиги билан, атофдаги воқеа-ҳодисаларга ва ҳар 
қандай тарқатилаётган ахборотга нисбатан ўзининг қатъий муносабати юзага 
келган бўлади. 
Бугунги кунда, ахборотнинг ёшларимиз онгига таъсири ва уларни 
ахборот психологик хавфсизлигини таъминлашимиз лозим. “Ахборот 
инсоннинг хулқини, маънавий дунёсини ўзгартира оладиган, “ижтимоий 
куч”дир. Яъни, инсон хулқида агрессивлик ёки хайрхоҳлик, беқарорлик ёки 
саранжомлик кабиларни ифодаланишини таъминлайди. Шу сабабли, 
ижтимоий-иқтисодий соҳаларда уни яққол ифодаланишини таъминлаш 
мақсадида турли хил эффектлар
(таъсирчанлигини таъминловчи усул, 
техникалар)дан фойдаланилади. Бунга мисол тариқасида “Антиципация”, 
“Мовий 
экран”, 
“Ҳамроҳлик”, 
“Боғлаб 
қўйиш”, 
“Ўзлаштириш”, 
“Инфотаймент”, 
“Биринчилик”, 
“Ҳурмат”, 
“Эслатиш”, 
“Масъулиятни 
юклатиш”, “Мимикрия”, “Фаоллаштириш”, “Фигуравий имитация”, “Тамға 
қўйиш”, “Чалғитиш” каби эффектларни келтириш мумкин”- деб таъкидлайди 
фалсафа фанлари доктори, профессор Р.Самаров [6]. 
Юқоридаги фикр ва мулоҳазалардан келиб чиқиб, хулоса қилиш 
мумкинки, деструктив ахборот ёшларни турли фожиалар гирдобига тортишга 
ва турли бузуқликларга йўллаб, махлуқ қиёфасига киритишга қодир. Бу жараён 
тобора оммавийлашиб ва кучайиб борар экан дунёни ҳалокат сари 
яқинлаштираверади. Бу инсоният учун огоҳлантиришдир. 
Мамлакатимизда ёшларнинг менталитетимизга қарши турли хил ёт 
ғоялар таъсирига тушиб қолишини олдини олишга қаратилган ишлар тизимини 

---