Учебное пособие подготовлено на основе типовой программы дисциплины «Гидрология рек»

 
 
12.3. Oqim qatlami 
 
Oqim qatlami ham oqim moduli kabi daryolar suvlilik darajasini 
solishtirishga imkon beradigan nisbiy ko‘rsatkichdir. Bu kattalik ham 
daryolar 
oqimini 
xaritalashtirishda 
qulayligi 
bilan 
boshqa 
ko‘rsatkichlardan ajralib turadi.
Oqim qatlami
 
(
Y
) deb, daryo havzasida ma’lum vaqt davomida 
shakllanadigan oqim hajmining shu havza maydoniga bo‘lgan nisbatiga 
aytiladi. Agar havza maydoni 
F
(
2
km
) bo‘lsa, T kundagi vaqt oralig‘i 
uchun oqim qatlami quyidagi ifoda bilan aniqlanadi: 
mm
,
4
,
86
10
86400
6
F
Q
T
F
Q
T
F
W
У








. 
Daryo havzasida shakllanadigan oqim qatlamini bir yil uchun 
aniqlaydigan bo‘lsak, 
365

Т
kun bo‘lib, yuqoridagi ifoda quyidagi 
ko‘rinishni oladi: 

---

124 
mm
,
365
4
,
86
F
Q
У



.
Oqim moduli 
2
3
,
10
km
sek
l
F
Q
М



ekanligini hisobga olib, yillik oqim 
qatlamini oqim moduli orqali quyidagi ifoda yordamida hisoblash 
mumkin: 
mm
,
54
,
31
М
У


. 
Oqim qatlamini aniqlashdan asosiy maqsad, o‘rganilayotgan daryo 
havzasiga yoqqan atmosfera yog‘inlari va uning bug‘langan qismi 
miqdorlarini taqqoslashdir. Shu sababli ham oqim qatlami millimetrlarda 
ifodalanadi. 
Daryo havzasining suv balansi tenglamasini tuzishda ko‘pchilik 
hollarda oqim qatlamining qiymatlaridan foydalaniladi.