Uchinchi bosqich: Bu bosqichning asosiy maqsadi tijorat va nazorat o‘lchovlarining avtomatlashtirish va avtomatik nazorat va o‘lchov tizimining asosini shakllantirish. Buning uchun avval ENHAT ning pastki qismi ya’ni, 6, 10 kV li tuman elektr tarmoqlarining o‘lchash majmualarining qaydlagan elektr energiya miqdorini bir markazda (serverda) jamlash. Buning uchun tarmoq dispetcher xizmati xonasida EHM asosida yig‘ilgan axborotni jamlash, hisoblash va uzatish tizimi (AJUT) o‘rnatiladi
(avtomatlashgan ish o‘rni). Misol uchun Rossiyadagi “Energiyamer” ishlab-chiqarish va tijorat kompaniyasi “Elster- Metronika” markali “Ustroystvo sbora i peredachi dannix” USPD serii RTU-300 asosida 100-ta O‘M sidan signal oluvchi tuzulmani qo‘llash mumkin. Barcha past qismdagi alohida ENHAT lar shakllanganda keyin yuqori qism viloyat dispetcher xizmatida, AJUT o‘rnatiladi.
6,10 kV li O‘M lari pastki qism va yuqori qismidagi AJUT lar aloqa kanallari bilan bog‘lanadi. Barcha O‘M lar, AJUT lar va aloqa kanallari yagona ENHAT ning shakllantiradi.
Bu yagona tizimda O‘M lari ayniqsa katta ahamiyatga. Tijorat o‘lchovlari uchun elektrn hisoblagichlarning aniqligi 0,25 dan 0,5 gacha bo‘lishi kerak, nazoart o‘lchovlari uchun elektron hisoblagichlarning aniqligi 1,0 bo‘lishi kifoya.
Protsessorli elektron hisoblagich yuqorida keltirilgan ifodadagi transformatorni yuklantirish koeffitsenti β-ning (istalgan) topshirilgan vaqt davomida o‘rta qiymatini hisoblab, interfeys – displeyga chiqaradi, masofaga uzatib bevosita EHM ga kiritish imkoniyatini beradi .
Uchinchi bosqichning asosiy maqsadi:
tijorat o‘lchovlarning yuqori aniqlig va ishonchlilik bilan amalga oshirish va tijorat munosabatlarini oydinlashtirish;
barlik isroflarni uzluksiz yuqori aniqlilik va ishonchlilik bilan avtomatik ravishda hisoblash asosida energiyatejash tadbirlarini ishlab-chiqish va bajarilishini uzluksiz nazorat qilish;
To‘rtinchi bosqich:Bu bosqichning loyihalash va amalga oshirilishi alohida texnik-iqtisodiy hisoblardan kelib chiqib boshlanadi. To‘rtinchi bosqichning joriy etgandan keyin ENHAT li, elektr tarmoqning elektr energiyanining uzatish va taqsimlash texnalogik jarayonining avtomatik boshqarish tizimining ASITP past qismi bo‘lib xizmat qiladi.
Alfa plyus, yoki Yevro-Alfa elektrn hisoblagichi bir qator maxsus ichki dasturlashtirilgan protsessorlar modellar bilan jihozlanadi va bu protsessorlar quyidagi vazifalarni bajaradi:
nishning meyoridan yuqori-past o‘zgarishi;
azalar ketma-ketligi;
azalarning quvvat koeffisienti;
nishning o‘pirilishi;
va kuchlanishni nosinusoidallik koeffisientlari
Maxsus test asosida elektr tarmoqning yuqoridagi parametrlari uzluksiz nazorat (monitor) qilinadi.
Bundan boshqa protsessorli elektr hisoblagichini bir qator boshqarish vazifalarining ham bajaradi:
ste’mol quvvati cheklangan (limit) miqdordan oshganda JKI- da ko‘rsatadi, ogohlantiradi yoki elektr tarmoqdan uzib tashlaydi.
voqealarning iste’molchilarning eletr tarmoqdan uzilishi ruxsatsiz aralashuvlarni va xonadonlarning maxsus jurnalda qayd qilib borish.
Beshinchi bosqich: Umuman axborot –kommukasion texnologiyalar va avtomatik nazorat o‘lchov tizimlari ham
uzluksiz, tez suratlar bilan rivojlantirilyapti. ENHAT ning beshinchi bosqichi protsessorli elektrn hisoblagichlarga yana bir modul-elektr tarmoqning asosiy elementlari. elektr uzatish yo‘li, transformatorlarning texnologik isroflarning istalgan vaqt davomida, o‘rta kvadratik qiymatini hisoblovchi maxsus ichki EHM-dasturi alohida protsessor kiritishdir. Bu turli protsessorli elektrn hisoblagich Alfa-Plyus, va Yevro-Alfa hisoblagichlari asosida ishlab chiqadiga Alfa-Smart AS-1440 protsessorli elektrn hisoblagichdir.
Bu bosqichda o‘lchash majmuasining xatoligi tufayli paydo bo‘ladigan elektr energiya isrofini ham o‘lchanadi va barcha o‘lchangan kattaliklar asosida topshirilgan vaqt davomida (bir kecha-kunduz, bir oy, va hokazo) hisobot tayyorlanadi va tijorat kattalikllar bilan taqqoslanadi.19