Учебно-методический комплекс по дисциплине общая геология навоий 2021 г. Авазов Р. Р. Учебно-методические комплекс по дисциплине "Общая геология". Навоий. Нгги. 2021. стр

2. Асосий қисм
2.1. Фаннинг назарий машғулотлари мазмуни
Умумий геология фани тўғрисида умумий маълумот. Фанни ўқитишдан мақсад йўналиш талабаларида умумгеологик тайёргарликнинг асосини яратишдир. Бунинг учун геологиянинг мазмунига, тарихий нуқтаи назардан ва фаннинг ҳозирги кундаги ҳолати назаридан баҳо бериш ўргатилади. Умумий геология фани биз яшаётган Ер ва унинг пайдо бўлиши, у нимадан тузилгани, унинг миллионлаб йиллик узоқ тарихида қандай ўзгаришларга учрашини, Ернинг остки ва устки қисмида кечадиган геологик жараён таъсирида ўзгарадиган Ер юзасининг шаклини, уларнинг ўзгаришини, Ернинг физик ва кимёвий хоссалари, қатламлари, уни ташкил этган минерал ва тоғ жинсларини ўргатади.
Назарий қисмдан сўнг амалий машғулотлар даврида талабалар аудитория шароитида ҳодисаларни тушунишга ва ҳудуд геологик тузилишини ўқишга эришадилар.
Умумий геология фанининг ўрганиш объекти бўлган Ер жуда мураккаб жисмдир. Ер шари химик таркиби, физик ҳолати ва хоссалари жуда хилма хил бўлган бир неча қобиқлардан тузилган. Геологиянинг мазмунига, одатда, тарихий нуқтаи назардан баҳо беришади. Ҳозирги вақтда Ер шарини бир қанча геологик фанлар ўрганади, улардан ҳар бирининг ўз соҳа ва текшириш усуллари бор. Ҳозирги замон геологиясининг мазмуни Ер тарихини, пўстини ва ҳаётнинг пайдо бўлиши, ҳамда уларнинг ривожланишини ўрганишдан иборат.
Ҳозирги замон геологияси асосан Ер пўсти ҳаётини ва унинг пайдо бўлиш тарихини, бу тарихга Ернинг анорганик моддасини ва ундаги органик дунёни ҳам қўшган ҳолда ўрганади.
Дастурни амалга ошириш ўқув режасида режалаштирилган фанларни билишга асосланади.
Ушбу дастур Ер шарининг ривожланиш тарихи ҳақида назарий ва амалий тушунчалар бериш билан бирга, Ер пўстини ривожланиш тарихини океан тубида ва қуруқлик юзасидаги текислик ва тоғларни вужудга келиши ўрганилади.
Ер қуёш туркумидаги сайёра. Фаннинг асосий мазмуни. Дарсликнинг мазмуни, геологик ва бошқа фанлар билан алоқаси. Фанни ривожланиш тарихи. Изланишлар усуллари. Атмосфера, гидросфера, биосфера ва литосфераларнинг тузилиши. Фойдали қазилмаларнинг халқ хўжалигидаги аҳамияти.
Қуёш системасининг тузилиши. Қуёшнинг тузилиши ҳақида маълумотлар. Қуёш системасидаги сайёралар шаклида қисқача маълумот. Қуёш системасининг пайдо бўлиши тўғрисидаги гипотезалар.