У зб е к и с т о н ре с п у б л и к а с и о л и й в а у р т а м а Х с у с та ъ л и м ва зи рли ги



Download 11,18 Mb.
Pdf ko'rish
bet104/193
Sana26.02.2022
Hajmi11,18 Mb.
#473028
1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   193
Bog'liq
fayl 642 20210429

«Етказиб 
бериш»
тамойилига асосланади. Уларга: ахборотли - рецептив ёки 
иллюстратив - тушунтириш; репродуктив; муаммоли баён; 
эвристик ёки ярим тадкикот ва тадкикот, «айтиб бериш», «курсатиб 
бериш», «намойиш», «маъруза такдимоти», «савол-жавоб» ва 
бошкалар киради.
Иккинчи тоифадаги усуллар ноанъанавий ёки «Интерактив 
усуллар» деб номланиб, 
у к у в ч и - т а л а б а л а р н и
билим эгаллашларида 
«Фаоллашгириш» тамойилига суянади. Уларга: «Шаталовнинг жа­
даллаштириб укитиш усули», «муаммоли даре», «фикрий хужум», 
«аклий хужум», «кичик гурухлар билан ишлаш», «давра еухбати», 
«кластер усули», «Б.Б.Б.»,»6х6х6», («3x3», «4x4»,...), «бумеранг», 
«кора кути», «бешинчиси ортикча», «ишбоб уйин», «ролли уйин», 
«бах,с-мунозара», «карама-карши муноеабат», «заковатли зукко», 
«зиг-заг», «чархпалак», «зинама-зина» ва бошка к^пдан-куп 
усуллар киради.
Учинчи тоифадаги усуллар «Илгор ёки Замонавий усуллар» 
дейилиб, таълим-тарбия жараёнини «Жадаллаштириш ва сама­
радорлигини ошириш» тамойилидан келиб чикилади. Уларга: 
«йуналтирилган матн», «дастурлаштириш», «технологик харита 
усули» «модулли укитиш усули» ва «лойихалаш усули» хамда 
барча усулларнинг афзаллик томонларини узида мужассамлаш- 
тирган «Педагогик технология» усули киради.
Юкоридагилардан куринадики, таълим методлари укитувчи ва 
укувчи-талабаларнинг биргаликдаги фаолиятлари усуллари маж­
му аси булиб, бу фаолиятлар ёрдамида янги билим, куникма ва 
малакаларга эришилади, укувчи-талабаларнинг дунёкараши шакл- 
лантирилади ва кобилиятлари ривожлантирилади. яъни:
х,аётнинг мураккаб узгарувчанлик маъносини тушу ни б етишга 
ёрдам беради;
жамоанинг очик фикрини рагбатлантиради;
195


алока, 
тушунча ва хурматни 
икки томонлама жараён 
эканлигини (укитувчи, укувчи) очиб беради;
шахснинг хар томонлама ривожланишига шароит яратиб 
беради.
Даре жараёнида танкидий фикрлашни шакллантириш га ва 
ривожлантиришга асосланиш:
5^ситувчи ва укувчи уРтасиДа камда укувчи билан укувчл 
уртасидаги хурматни тарбиялайди;
даре жараёнида укувчи тажрибасидан фойдаланилади; 
маълум укув мазмуни дан укувчи талаб лари га мое холда аник 
фойдаланилади;
таълим 
жараёнида 
хар 
хил 
буюм 
ва 
караш лар 
интеграциялашади;
дастлабки шарт-шароитлар кабул килинади ва текшириб 
курилади (гайри ихтиёрий таълим);
укувчиларнинг мустакил таълим олиши учун шароит яратилади 
ва уларни тайёрлаш даражасига мувофик услублар аникланади. 
Юкоридагилар учта боскичда амалга оширилади:
1. Иулланма — бу дарснинг шундай боскичики, бунда укувчи- 
талабалар мавзу буйича билганлари хакида уйлашга, мавзуга дойр 
саволларни беришга ва уРганиш УЧУН вазифалар куйишга 
йуналтирилади.
2. Ахамиятни англаш - бу дарсни шундай боскичики, бунда 
укувчи-талабалар билимларни излайдилар ва уРганаДилаР> шу 
билан бирга уз фаолиятининг натижасида ахамияти ни англайди лар.
3. Фикрлаш - дарснинг шундай боскичики, бунда укувчи- 
талаба узлари тукнашган фикрларга ва англаб етган маъноларга 
кайтишади. Шу билан бирга, саволлар берадилар, талкин этадилар, 
мунозара киладилар, маъно ва ахамиятларини шубха остига 
куядилар ёки билимнинг янги сохасига ушбу тушунчаларни тадбик 
этадилар.
Буларга эришишда укувчи-талабаларга таълим жараёнида 
фикрлар имкониятини бериш, турли гоя ва фикрларини кабул 
килиш, таълим жараёни кагнашувчиларига кенг имкон бериш 
мухим хисобланади.
Хозирги пайтда математика укитиш методикаси фан и да таълим 
методи икки томони билан характерланади.
1. 
Укитиш, бу таълим жараёнида укитувчи фаолиятини уз ичига 
олади. Демак, укитиш укувчи-талабаларнинг билиш фаолиятларини
196


бошкариш, назорат килиш ва текширишга дойр ахборотлари, 
усуллари ва воситаларини уз ичига олади.
2. 
Урганиш, бу таълим жараёнида укувчи-талабаларнинг онгли 
фаолиятидан иборат булиб, у укув материалини ^увчи-талабалар 
томонидан узлаштиришнинг турлари, усуллари ва воситаларини уз 
ичига олади.
Юкоридагилардан куринадики таълим методлари укитувчи ва 
укувчи-талабаларнинг 
биргаликдаги 
фаолиятлари 
усуллари 
мажмуаси булиб, бу фаолиятлар ёрдамида янги билим, куникма ва 
малакаларга 
эришилади, 
укувчи-талабаларнинг 
дунёкараши 
шакллантирилади ва кобилиятлари ривожлантирилади.
2. Математика укитиш методларининг таснифи
Х,озирги зам он дидаюгикасида таълим методлари таснифида 
турли хил ёндашувлар мавжуд.
Бу борада Ю.К.Бабанский томонидан берилган тасниф бизнинг 
нуктаи назаримизда хозирги замон таълим тизимида энг максадга 
мувофик хисобланади.
Юкорида таълим методларига таъриф берганда, улар укитувчи 
ва укувчи-талабаларнинг аник максадга каратилган биргаликдаги 
фаолияти эканлигини курдик. Бундай фаолият доимий равишда 
ташкил килиш, рагбатлантириш ва назорат килишни назарда 
тутади. Шунга кура академик Ю.К.Бабанский [13] таълим 
методларини учта гурухга ажратади:
I. Укув-билиш фаолиятини ташкил этиш методлари:
II. Укув-билиш фаолиятини рагбатлантириш методлари:
Ш . Уцув-билиш фаолияти сама радо рлигини назорат ки­
лиш методлари.
Укув-билиш фаолиятини ташкил этиш методларга алохида 
тухталиб утамиз.
I. 
Укув-билиш фаолиятини ташкил этиш методлари 
Бу методлар гурухи у3 навбатида бир нечта гурухларга 
булинган холда таснифланади:
а) 
укувчи-талабаларнинг укув ахборотларини эшитиш 
оркали кабул килишга:

Download 11,18 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   193




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish