U. X. Safarov, N. M. Karakulov

Osiyo:
Afg‘oniston, Bangladesh, Butan, Yaman, Kambodja, 
Laos, Maldiv, Myanma, Nepal. 
•
Amerika:
Gaiti. 
•
Afrika:
Angola, Benin, Burkino-Faso, Burundi, Gambiya, 
Gvineya, Gvineya-Bisau, Djibuti, Zambiya, Kabo-Verde, Kongo, Komor 
orollari, Lesoto, Liberiya, Gambiya, Madagaskar, Malavi, Mali, Mozambik, 

---

44 
Niger, Ruanda, San-Tome va Prinsipi, Senegal, Samali, Sudan, Serra-Lione, 
Tanzaniya, Togo, Uganda, MAR, Chad, Ekvatorial Gvineya, Eritreya, 
Efiopiya. 
•
Okeaniya:
Vanuatu, Kiribati, Solomon orollari, Tuvalu, Samoa.
Yuqorida iqtisodiy jihatidan rivojlanayotgan davlatlarning bir qator 
ko‘rinishlarigina tahlil etib o‘tildi. Shu bilan birga jahonning qolgan 
rivojlanayotgan davlatlari boshqa turli kichik guruhlar tarkibiga kiradi. 
Mavzu tahlili jahon davlatlarini ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish darajasiga 
ko‘ra turli guruhlarga mansub ekanligini ko‘rsatib beradi. Davlatlarni ijtimoiy-
iqtisodiy rivojlanish darajasiga ko‘ra ajratilgan guruhlar o‘zgaruvchan tarkibga 
egaligi bilan ajralib turadi. Har qanday davlatda o‘z iqtisodiyotini rivojlantirish 
asosida boshqa guruh tarkibiga kirish imkoniyati mavjud. 
Nazorat uchun savollar: 
1.
Mavzu bo‘yicha berilgan bilimlarga tayanib quyidagi jadvalni 
to‘ldiring: 
Mintaqalar Dengiz 
chegarasiga 
ega 
davlatlar 
Quruqlik 
ichkarisida 
joylashgan 
davlatlar 
Orol 
davlatlar 
Yarim orol 
davlatlar 
Arxipelag 
davlatlar 
Yevropa
Osiyo
Amerika
Afrika
2.
Monarxiya davlatlari shakllari bir-birlaridan qanday xususiyatlari 
bilan farq qiladi? 
3.
Federativ davlatlarning asosiy qismi Amerika subregionlari xissasiga 
to‘g‘ri keladi. Sizning fikringizcha, bunga qanday omillar sababchi bo‘ladi? 
4.
Osiyo va Afrika qit’alari davlatlari ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish 
darajasiga ko‘ra qiyosiy tavsif bering. 

---

45 
5.
O‘zbekiston jahonning quruqlik ichkasida joylashgan davlatlaridan 
biri hisoblanadi. Aytingchi, u Dunyo okeaniga chiqish uchun qanday xalqaro 
transport loyihalarida ishtirok etmoqda? 
6.
Mutloq monarxiya davlatlarga tavsif bering? 
7.
Mutloq teokratik monarxiya davlatlarga tavsif bering? 
8.
O‘zbekiston davlat tuzumi qanday? 
9.
Unitar davlatlarga tavsif bering? 
10.
Rivojlanayotgan davlatlar qanday guruhlarga bo‘linadi? 
11.
Rivojlangan davlatlar qanday guruhlarga bo‘linadi? 
12. YaIM nima va u qanday hisoblanadi? 
13. YaIM hajmi bo‘yicha birinchi o‘nta davlatlar qaysilar? 
14. YaIM jon boshiga hajmi bo‘yicha birinchi o‘nta davlatlar? 
15. Jahon banki va uning asosiy vazifalari nimalardan iborat? 
16. “Osiyo yo‘lbarslari”ga qaysi davlatlar kiradi?