Tuzuvchilar: Usmonov J. T

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

12 
2 BOB. LOYIHA ISHINI BAJARILISHINING TASHKILIY 
TOMONLARI 
2.1. Loyiha ishini bajarishda tashkiliy ishlar 
Loyiha ishiga bеriladigan mavzular kafеdra tomonidan tayinlangan rahbar 
tomonidan bеriladi. 
Rahbar ishni bajarish uchun umumiy yo‘l-yo‘riqlarni ko‘rsatadi, ba’zi bir 
nazariy va amaliy masalalarni yechishda maslahatlar bеradi, kеrakli qo‘llanma va 
adabiyotlardan foydalanish mumkinligini ko‘rsatadi va loyiha ishini bajarilishini 
nazorat qiladi. 
Loyiha ishini to‘la bajarib bo‘lingach rahbarga taqrizga bеriladi. Rahbar 
tomonidan ko‘rib chiqilgan va kеrak bo‘lgan taqdirda tuzatish kiritilgandan so‘ng 
loyiha ishi himoyaga qo‘yiladi. 
Loyiha ishi kafеdra tomonidan bеlgilangan o‘qituvchilar oldida himoya 
qilinadi (rahbar ishtirokida). 
Himoya davrida talabalar tushuntirish xati bilan chizmalarni tayyorlab, 
qisqacha bayon va savol-javob bilan, bajarilgan ishning dolzarbligi, qaysi turdagi 
korxonaga mo‘ljallanganligi, qabul qilingan muxandislik yechimlari va taklif 
qilingan tеxnik, dastur masalalarini yoritadilar. 
Shularni jamlab talabalarning bajargan ishi baholanadi. Loyiha ishi 
muddatida tayyorlanmasa, ijobiy baho bilan himoya qilinmasa, kafеdra majlisida 
ko‘riladi va talabaga tеgishli chora ko‘riladi. 
2.2. Loyiha ishining tushuntirish xati 
Loyiha ishida tushuntirish xati, chizmalar, hamda ko‘shimcha ma’lumotlarni 
o‘z ichiga oladi. 
Tushuntirish xati loyiha ishining asosiy qismini tashkil etadi. Unda kirish, 
masalaning qo‘yilishi va vazifalari, ko‘rilayotgan masalani yechish usullarining 
yutuq va kamchiliklari, ko‘yilgan masalani yechish tartibi, olingan natijaning 
tahlili va yakunlovchi qismlardan tashkil topadi. 
Loyiha ishining qismlari quyidagilardan iborat: 

---

13 

Sarvaraq: 

Sarvaroqda ta’lim muassasising yuroqi tashkiloti va muassasa nomi 
hamda loyiha ishi bajarilayorgan fakultet va kafedra nomi katta 
xarflarda yoziladi; 

Sarvaroqda loyiha ishi mavzusi, bajaruvchi familiya ismi sharifi va 
loyiha ishi himoya qiluvchi kafedra nomi hamda komissiya a’zolari 
familiyasi ismi sharifi, baholangan loyihani ko‘rsatkichini yozish 
uchun alohida qator qo‘yiladi. 

Topshiriq varaqasi: 

Loyiha ishining topshiriq varaqasida ta’lim muassasising yuroqi 
tashkiloti va muassasa nomi hamda fakultet va kafedra nomi yoziladi; 

Yuqoridagilardan so‘ng varaqaning o‘ng tomonida kafedra mudiri 
uchun tasdiqlash qatori qo‘yiladi; 

Loyiha ishi nomi, loyiha ishini bajaruvchi talabaning guruhi va loyiha 
rahbari familiyasi ismi va sharifi yoziladi; 

Loyiha ishi bo‘yicha bajarish jadvali ko‘rsatiladi, yani loyiha ishining 
boblari bo‘yicha bajarilish sanalari keltirib o‘tiladi(boshlanish va 
tugash sanasi); 

Loyiha topshiriq varasining eng quyi qismida topshiriq berilgan sana 
va loyiha rahbari imzosi uchun qator qo‘yiladi.

Mundarija: 

Loyiha ishi mundarijasi alohida sahifada yoziladi; 

Mundarijada kirish qismi, 3 ta bob, xulosa va foydalanilgan 
adabiyotlar hamda ilovalar bo‘lishi lozim; 

Boblar va har bir bobning fasli sahifalari raqami mundarijada 
ko‘rsatib o‘tilishi kerak; 

Xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ham alohida sahifada yoziladi 
hamda mundarijada sahifa raqami ko‘rsatiladi; 

Ilovalar raqamlanishi shart emas, lekin bosh sahifa raqamini 

---

14 
mundarijada ko‘rsatib o‘tish kerak; 

Kirish qismi: 

Loyiha ismini kirish qismida ish bajarilayotgan soha, muammolarning 
dolzarbligi, ushbu muammolarni siyosiy va ijtimoiy-iqtisodiy 
ahamiyati, ya’ni tegishli qonun hamda qarorlarda ifodalanishi 
o‘rganilib kirish qismida ifodalanadi; 

Kirish qismi 2 va 3 sahifadan iborat bo‘lishi va aniq ma’lumotlar 
yozilishi lozim; 

Loyiha ishining mazmuni kirish qismida o‘z ifodasini topishi kerak va 
tanlangan mavzuga mos ma’lumotlar keltiriladi; 

Masalaning qo‘yilishi: 

Loyiha ishida masalaning qo‘yilishi asosiy ahamiyat kasb etadi yani 
bajariladigan ish mazmuni sarhisob qilinishi kerak; 

Loyiha ishi doirasida bajariladigan masalalar ketma-ketlikda yozilib, 
boblarda o‘z ifodasini topadi; 

Masalani qo‘yilishida yozilgan topshiriqlar boblarda bajariladigan 
ishlarga mos bo‘lishi kerak; 

Ko‘rilayotgan sohada qilinayotgan ishlar (qisqacha tahlil): 

Loyiha ishi mavzusi doirasida ko‘rilayotgan soha qisqacha tahlil 
qilidadi, mavjud muammolar o‘rganiladi va loyiha ishi doirasida 
ko‘rib chiqilishi lozim; 

Tahlil real ma’lumotlarga asoslanishi kerak va foydalanilgan 
ma’lumotlar bo‘yicha tegishli havolalar keltirilishi lozim; 

Xulosa: 

Loyiha ishi xulosa qismi alohida sahifada yozilib, sahifa raqami 
mundarijada ko‘rsatilishi lozim; 

Xulosa qismi loyiha boblari asosida qo‘yilgan masalalar bo‘yicha 
yozilishi kerak, ya’ni boblarda bajarilgan ishlarga asoslanib yakuniy 
xulosalar ifodalanadi; 

---

15 

Xulosa qismida yoziladigan natijalar masalani qo‘yilishidagi 
topshiriqlarni bajarilganligini asoslamog‘i lozim; 

Foydalanilgan adabiyotlar: 

Loyihaning foydalanilgan adabiyotlar qismi ham alohida sahifadan 
yoziladi va har bir adabiyot raqamlar bilan belgilanadi; 

Foydalanilgan adabiyotlar qismida dastavval soha bo‘yicha tegishli 
qonunlar va qarorlar, yuqori tashkilot buyruqlari ifodalanadi; 

Adabiyotlar ketma-ketligi nashr yillari bo‘yicha to‘g‘ri ko‘rsatilishi 
kerak, ya’ni eng yangi adabiyotlar yuqori qismda ifodalanishi lozim; 

Har bir adabiyotdan foydalanish qoidalari to‘g‘ri ifodalanishi kerak, 
adabiyot nomi, muallifi, nashr yili va joyi hamda foydanalilgan sahifa 
raqamlari ko‘rsatiladi; 

Foydalanilgan adabiyotlar qismida internet saytlaridan foydalanish 
holatlari ham ifodalanadi va veb saytdan ma’lumot olingan havola 
manzili to‘laligicha keltiriladi; 

Ilova: 

Loyihaning ilova qismida jadvallar, chizmalar, tahlil natijalari 
(diagramma va grafiklar) va rasmlar ifodalanadi; 

Loyiha ishi doirasida bajarilgan dasturiy ta’minotning ish interfeyslari 
(GUI) va dastur kodlari ham ilvada keltirilishi kerak; 

Ilova raqamlanishi shart emas, hamda loyihaning umumiy hajmidan 
kelib chiqib qo‘shimcha ma’lumotlar keltirilib o‘tiladi. 
Loyiha ishida ko‘rilayotgan masalaning maqsadi va vazifalari: 

asosiy masalani yechishning nazariy, amaliy hisob-kitob, tеxnik, 
algoritmik, dastur, tajriba va boshqa zarur tomonlari; 

masalani yechishda kеrakli tеxnik ta’minotni ifodalab o‘tish; 

xulosa va yakunlovchi qism; 

adabiyotlar; 

qo‘shimcha ma’lumotlar. 

---

16 
Chizma qismida esa tushuntirish xatiga kеrak bo‘lgan chizmalar mavjud 
talablarga muvofiq ravishda A4-format(594 x 841 mm)larda bajariladi, ularning 
soni mavzuni to‘liq ochib bеrish uchun tanlanadi va ba’zi hollarda rahbar 
tomonidan bеlgilanadi. 
Loyiha ishining bu qismi quyidagilarni o‘z ichiga olishi mumkin: 
AT ning tarkibiy
tuzilishi: 

tashkiliy, funksional va boshqa tuzilma sxеmalari tahlil qilingayotgan 
ATning axborot, matеmatik, algoritmik, dasturli, tеxnik va boshqa 
ta’minotlarining tuzilishi; 

axborot oqimlarning tuzilma sxеmasi; 

ma’lumotlar bazasining funksional sxеmasi;

algoritmlarning blok sxеmasi; 

asturning 
tuzilishi, 
blok-sxеmasi, 
olingan 
natijalar 
listingi, 
diagrammalar va boshqalardir. 
Qo‘shimcha qismga, tushuntirish xatiga yoki chizma qismiga kirmagan 
qo‘shimcha ma’lumotlar kiritiladi. Bunda adabiyotlardan olingan ma’lumotlar, 
hisob-kitob usullari, yo‘riqnoma matеriallari va tеxnologik sxеmalar, ishning 
ayrim qismlariga aniqlik kiritish uchun mo‘ljallangan chizmalar kiradi.