Tuzuvchilar: M. J. Rajabov

40-rasm  Osmonga  nayzasimon  qilib  yo‘ nail irilgan  qo'llar.
58

---

41-rasm  Paslga  nayzasimon  qilib  yo'naltirilgan  qo'llar
Birinchi  h olat,  o d a td a ,  s o ‘zlatyotgan  o d a m   o ' z   fikri  va 
g'o yalarini  bildirayotganda  qo'llaniladi.  Ikkinchi  holatda 
o d a m   g a p i r a y o t g a n i d a   c n i a s ,   b a lk i  e s h i t a y o t g a n i d a  
foydalanadi.  N ib c ic n b c ig   va  Kalcrolar  ayollar  q o ‘llarini 
n ayzasim on  qilib  pastga  q ara tg an id a n   k o 'ra,  nay zasim on 
qilib  yuqoriga  q a ra tg a n   h o la tn i  k o 'p r o q   ishlatishlarini 
a n i q l a g a n l a r .   Q o ' l i a r n i n g   ( u c h i )   n a y z a s i m o n   q i li b  
yuqoriga  k o 'larilg a n   h o latd a   g a p ira y o tg a n   o d a m   boshi 
o r q a g a   t a s h l a n i b ,   u n d a   o ' z - o ' z i d a n   m a m n u n l i k   va 
g'ururlan ish  (kibrlanlsh)  a lo m a ti  pay do   bo'ladi.
T o 'l i g 'i c h a   t a s v irla n g a n d a   n a y z a s i m o n   i m o - i s h o r a  
ijobiy  signal  silatida  b a h o la n s a ,  u  h a m   ijobiy,  h a m   salbiy 
s h a ro itla rd a   q o 'lla n ila d i.  S h u n in g   u c h u n   n o t o 'g 'r i   talqin 
q i l i n i s h i   m u m k i n .   M a s a l a n ,   s o t i s h   b o ' y i c h a   va k il 
i s h o n c h l i   m u a y y a n   x a rid o r g a   o ' z   m a h s u l o t i n i   t a k l i f  
q ilayotgan  bir  vaqtda  m u z o k a r a   paytida  x a rid o rg a   q a t o r  
ijobiy  im o - is h o ra la rg a   e 't i b o r   qilishi  m u m k in .  Bu  o c h iq  
kaftlar  h a m ,   oldinga  enkay ish   h a m ,   tcpaga  k o 'la rilg a n  
b o s h   h a m   b o 'l i s h i   m u m k i n .   A y ta y lik ,  m u z o k a r a l a r  
oxirida  m ijo z  n a y z a s im o n   im o - is h o r a n i  q o 'lla ydi.  Agar
59

---

bu  i m o - i s h o r a   k c tid a n   v a k iln in g   o ' z   q a r o r i n i   ay tish 
taklifiga  j a v o b a n   q a t o r   ijobiy  i m o - is h o r a la r   k uzatilsa. 
vakil  m u z o k a r a n i  tugatishi.  b u y u rtm a   h a q id a   s o 'ra s h   va 
unga  keyingi  h arakatlarg a  i s h o n c h   signalini  oladi.
B o s h q a   t o m o n d a n ,   a g a r   n a y z a s i m o n   i m o - i s h o -  
ra la rd a n   (ayniqsa,  bu  m a h s u lo t  ta q d im o ti  oxirida  q i ­
lingan  b o 'lsa )  keyin  q a to r   ncgativ  i m o - is h o r a la r   ( q o 'l-  
larni  k o 'k r a k d a   c h a lis h tiris h ,  o y o q n i  o y o q q a   ta s h la b , 
o 'tir ls h ,  nigo h n i  olib  q o c h is h   va  q o 'lla r n i  yuz  oldiga 
y a q in la s h tir is h   k o ' p   m a n i p u ly a t s iy a   q ilis h )  kclsa  bu 
x a rid o r  ushbu  m a h s u lo tn i  solib  o lm aslik  h a q id a   q a t'iy  
q a r o r   qabul  qilganligi  h a m d a   savdo  vakilidan  q u lulishni 
x o h lash id a n   d a ra k   bcradi.  Ikkala  h o latd a   h a m   «Nayza» 
i m o - i s h o r a s i   o 'z i n i n g   is h o n c h  ini  b ild ira d i,  la q a t  bi- 
rinchisi  ijobiy  m a 'n o g a   ega,  ikkinchisi  esa  vakil  u c h u n  
salbiy  o q ibatlarga  olib  boradi.  N a y z a s im o n   im o - is h o r a n i 
t o ' g 'r i   talq in   q ilis h d a   kalil  sila tid a   i n s o n n i n g   u s h b u  
h o la td a n   oldingi  x u lq-a tv orid agi  im o -is h o ra si  asosiy  rol 
o 'y n a y d i.