Tuzuvchilar: M. J. Rajabov

QO'LLARNING  NAYZASIMON  HOIATI
I m o - i s h o r a l a r   b ir- b ir i d a n   ayri  h o l a t d a   b o 'l m a y d i , 
ular  b o sh q a   h o la tla r  bilan  im o - is h o r a la r   va  m ikro  im o - 
i s h o ra la r  kabi  x u d d i  g a p d a g i  s o ' / l a r g a   o 'x s h a s h   jips 
b og 'lan gan.  S h u n in g   u c h u n   ularn in g  s h a rt-s h a ro itla rin i 
hisobga  o lg a n   h o lda  lalqin  qilish  kerak.  Berdvissl  « Q o ‘1- 
larning  n a y z asim o n »   (bir-biriga  chigirish)  ko'rinLshi  — 
deb  a ta g a n ,  b u n d a   q o ’llar  holati  bu  q o id a d a n   is 1 is no
57

---

b o 'lis h i  m u m k in .  C h u n k i   u  k o 'p   h o lla rda   bo sh q a   im o -  
ish o ra la rd a n   a lo h id a   k o 'r in is h d a   Lshlatiladi  va  h a q iq a ta n  
h a m ,  bu  i m o - is h o r a d a n   o'/.iga  Lshongan,  yuqori  lavo-  I 
z im n i  egallagan  o d a m l a r   yoki  c h c k la n g a n   imo-Lshoraga 
ega  o d a m l a r   foydalanadi.  Hu  i m o - is h o r a n i  q o 'lla b ,  u lar 
o '/ l a r i c h a   is h o n c h   bilan  m a 'l u m o t l a m i   lahlil  qiladilar.
M e n in g   bu  jo zib a li  i m o - is h o r a n i  o'iganLsh  b o 'y ic h a  
t a d q iq o tla rim ,  u  k o 'p   hollarda  s u b o rd in a tsiy a   (o'/.id a n  
kattaga  b o 'y s u n n io q )   s h aro illarid a  q o 'lla n ila d i  va  ish o n - 
chli  yoki  «b archa  n a rs a d a n   x abardor»  d e b   n o m la n m i s h  
h o l a t n i   b i l d i r u v c h i   a j r a t i l g a n   i m o - i s h o r a   b o ' l i s h i  
m u m k in lig in i  k o 'r s a ta d i.  B o s h q a r u v   b o 'y i c h a   larkibiy 
q ism dagi  o d a m l a r  o ‘z   xodim lariga  buyruq  yoki  k o 'r s a tm a  
b e ra y o tg a n d a   bu  h o la tn i  k o 'p   q o 'lla y d ila r  va  u sh b u   im o -  
ishora  h iso b c h ila r,  yuristlar,  m e n e d je r la r   o rasid a  ju d a  
keng  tarqalgan.
Bu  im o - is h o r a   ikki  k o 'rin ish g a   ega:
—  q o 'lla r   n a y z a s im o n   qilingan  h o ld a   (u c h i)  tepaga 
(
40-rasm
);
—  q o 'l l a r   n a y z a s i m o n   q ilin g a n   h o ld a   pastga 
(41- 
rasm).