Tuzuvchilar: M. J. Rajabov

ushlagan  holda  oldinga 
intilish.
birinchi  b o 'lib   s u h b a tn i  
y a k u n l a s h n i   t a k l i f   q i -  
lishingiz  a q ld a n   b o 'l a r -  
di.  Bu  sizga  ru h iy   us- 
(unlikni  s aqlab   qolish  va 
vaziyalni  n a / o r a t   qilish- 
ga  im k o n   yaratadi.
120

---

/X   BOB.  KO‘Z IA R   YORDAM I DA 
IM O -IS IIO R A   Q IL IS H
KO‘ZLARNING  SIGNALLARI
K o 'p   asrlar  d a v o m id a   insoniyat  nig o hin in g  (qarash , 
n a z a r)  m a ' n o s i   va  u n in g   in s o n   x u l q - a tv o r ig a   la 's iri 
h a q id a   c h u q u r   fik r  y u r i l i h   k c li n d i.  B iz   b a r c h a m i z  
«Uning  bolala rc h a   k a tta   b c g 'u b o r   ko 'z la ri  bor»,  « U n in g  
o 't l i   n ig o h i» ,  «U   g 'a z a b l i   n i g o h   l a s h l a d i» ,  « U n i n g  
k o z la r id a   s h u l a   bor»  yoki  «M en ga  uning   k o “zi  tcgdi» 
kabi  ib oralarni  ishiatam iz.
Biz  b u n d a y   s o ‘z la m i   ishlalayo tg anirn izd a,  inson  k o ‘z 
q o r a c h i q l a r i   o 'l c h a m i n i   va  u n i n g   k o ‘z  h a r a k a l l a r i n i  
nazarda  tu ta m iz .  G e s s   o 'z in in g   «Ifodali  ko 'zlar»   kitobida 
«Inson  o 'z a r o   m u n o s a b a tla rd a   signal  u z a tis h d a   k o 'z la r  
y o id a m id a   en g  aniq  va  o c h iq   signallar  yetkazadi.  C h u n k i  
ular  inson  o rg an iz m id a   m ark a ziy  o 'r in n i   egallaydi  h a m d a  
b u n d a   k o ' z   q o r a c h i q l a r i   b u t u n l a y   o ' z i n i   m u s t a q i l  
lutadi»,  d e b   ta'kidlaydi.
K u n d u z g i   y o r u g 'd a   q o r a c h i q l a r   ijo b iy   va  s a lb iy  
la'sirla r ostida  inson  kayliyati  va  m u n o s a b a ti  o'z g arishiga 
q a r a b   k e n g a y i s h i   h a m d a   t o r a y i s h i   m u m k i n .   I n s o n  
h a y a j o n l a n g a n d a   u n i n g   k o ' z   q o r a c h i q l a r i   m e ’y o r iy  
h o l a tig a   n i s b a t a n   l o 'r l   b a r o b a r   k e n g a y is h i  m u m k i n .  
A c h c h i q l a n g a n   b o ' g ' i q   k a y fiy a td a   e s a ,  q o r a c h i q l a r n i  
torayLshiga  m a j b u d a y d i   va  natijada  «ilon»  k o 'z la r   yoki 
« m u n c h o q »   k o 'z la r   p a y d o   b o'ladi.
K o 'z la r   x u s h o m a d   qilishda  kalta  rol  o 'y n ay d i.  Ayollar 
k o 'z la rin in g   ifodali  b o 'lish i  u c h u n   b o 'y o q   ishlatadilar. 
A g a r  a y o l  e rk a k n i  sevsa,  u n i   k o 'r g a n d a   q o r a c h i q la r i  
k e n g a y a d i .   E r k a k   b u n i   q a n d a y   a m a l g a   o s h g a n i n i  
bilm aydi-yu,  t o 'g 'r i   talqin  qiladi.  Yosh  sevishganlar  bir- 
b irin in g   k o 'z la r ig a   tikilib  q a r a s h a d i ,   o n g s iz   rav is h d a  
q o r a c h i q l a r   k e n g a y is h in i  k u tish i  va  b ir- b ir in in g   k o 'z  
q o rac h ig 'in in g   kengayLshidan  zavqlanadilar.
121

---