Tuzuvchi: Shukurov F. M. SamDu “Xorijiy Sharq tillari” kafedrasi o’qituvchisi

Асосий адабиётлар
1.Иброҳимов Н., Юсупов Т. Араб тили грамматикаси. 1-, 2-ж. –Т., 1998, 2003.
2. Faruk Abu-Chakra. Arabic An Essential Grammar. Routledge, 2007.
Қӯшимча адабиётлар
3. Баранов Х.К. Арабско-русский словарь. М., 1985.
5. Хасанов М., Абзалова М. Араб тили дарслиги.Тошкент. 2010.
Интернет сайтлари
1.httr://library.ziyonеt.uz/uz/book/35164
2.httr://library.ziyonеt.uz/uz/book/35149

11 - DARS. Raqamlarning ifodalanishi.

Darsning maqsadi: talabalarga vovi alif. So’z o’rtasida, so’ oxirida u unlisining cho’ziq talaffuz qilinishini bildirilishi, “o” unlisi kabi o’qilishi ni tushuntirish.
Dars turi - amaliy mashg’ulot.
Dars metodi - jonli nutq asosida og’zaki va yozma bayon.
Dars jihozi - darslik, ko’rgazmali qurollar, tarqatma materiallar.
Darsning borishi. Tashkiliy qism:
1.Salomlashish, davomatni aniqlash, uy vazifasini tekshirish.
2.O’tilgan mavzuni mustahkamlash.3.Yangi mavzu:Eski o’zbek yozuvda vov harfi uch xil tovushni, ya’ni v, o’ va u ni ifodalab kelar edi. Isloh qilingan yozuvda esa ular bir-biridan farqlanib turuvchi harfiy belgilar bilan yoziladigan bo’ldi. Hatto v undoshi uchun maxsus belgi qabul qilindi.

Nun va gof harflari birikmasi

Arab alifbosiga asoslangan eski o‘zbek yozuvida ң (ng) sonor tovushi hozirgi yozuvdagi kabi ikkita harf ى va گ yordamida birikma shaklida qo‘llangan. Ң tovushi ishtirok qilgan so‘z va qo‘shimchalar ًگ tarzida yozilgan va o‘qilgan. Masalan:

• 
  یٌگ: فْْاهىم فلٲیٌ یٌٌگ ثی ٱْْ٭لیٲی؛ ثیي یٌگ عوب٥زیویي.
  
• 
  ًگ : ثیویٌگ کیلیٌگ آلیٌگ چیيیٌگ کْ هیٌگ.
  

1-topshiriq. Lom-alif, kof-alif va gof-alif harfiy birikmalarini har birini mashq daftaringizga bir necha qatordan yozing.
2-topshiriq. Berilgan so‘zlarni eski o‘zbek yozuviga o‘giring.
Bugun, butun, ko‘rik, eshik, terak, gulzor, gugurt, gard, gulchi, gulari, agar, elak, dalil, kelin, kabutar, barg, norin, nodir, gap, kapalak, kamalak, kiprik.
3-topshiriq. Berilgan harflarni alifbodagi o‘rni bo‘yicha joylaщtiring:
د س ؿ ٍ ژ ی ا م ّ ک م ط ل ى گ ػ ى
4-topshiriq. Berilgan gaplarni o‘qing, ligaturalarni aniqlang va mashq daftaringizga ko‘chirib yozing. لاثو گلياهگب ثبهكی اّ ییو چیوایلی ثْْلیت اً ْایی گللاهگب ثبی ایلی لاثو اّ ییوكاى کْْپ گل ریوكی لاثو گلياهكاى ریوگبى ثبهچب گللاهیٌٌی اّّییگب آلیت کیزلی
5-topshiriq. Berilgan matnni o‘qing va undan ikkinchi shaxs egalik va qaratqich kelishigi ishtirok qilgan jumlalarni mashq daftaringizga yozing.