Тузувчи : Файзуллаева Н


 YaIMni ishlab chiqarish usulida aniqlash



Download 6,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet24/535
Sana25.01.2022
Hajmi6,61 Mb.
#409315
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   535
Bog'liq
Макроиқтисодиёт Янги УМК. 2021-2022 (1)

3. YaIMni ishlab chiqarish usulida aniqlash 
 
Ishlab  chiqarish  usulida  hisoblangan  YAIM  yakuniy  tovarlar  va  xizmatlarni  ishlab 
chiqarishning turli bosqichlarida qo’shilgan qiymatlar yig’indisi sifatida aniqlanadi. YAIMni  bu 
usulda  aniqlash  statistik  jihatdan  qulay  bo’lishi  bilan  birga      uni  hisoblashning  muhim  shartiga 
amal qilish,  ya’ni  bir  qiymatni  ikki  bor hisobga olish,  yoki  oraliq  mahsulot  qiymatini YAIMga 
kiritib yuborishning oldini oladi. 
Ishlab  chiqarish  hajmini  to’g’ri  hisoblash  uchun  joriy  yilda  ishlab  chiqarilgan  tovar  va 
ko’rsatilgan  xizmatlar  qiymati  bir  marta  hisobga  olinish  kerak.  Ko’pgina  mahsulotlar  bozorga 
borguncha  bir  nechta  ishlab  chiqarish  bosqichini  o’taydi.  Shu  sababli  YaMMda  ayrim 
mahsulotlarni  ikki  va  undan  ko’p  marta  hisobga  olmaslik  uchun,  faqat  pirovard  mahsulotning 
bozor qiymati hisobga olinadi, oraliq mahsulotlar esa hisobga olinmaydi. 
Yakuniy  tovarlar  va  xizmatlar  deganda  ularning  ishlab  chiqarish,  yoki  ichki  ayirboshlash  
siklidan  chiqqan,  yakuniy  iste’mol,  jamg’arish  yoki    eksport  uchun  foydalaniladigan    qismi 
tushuniladi. 
Yakuniy tovarlar va xizmrtlarni ishlab chiqarishda  sarflangan oraliq tovarlar va xizmatlar 
bahosi YaIMga qo’shilmaydi.. 
Qo’shilgan qiymat tovar va xizmatlarning sotish bahosi bilan ularni ishlab chiqarish uchun 
foydalanilgan  xom  ashyo  va  materiallarni  sotib  olishga  qilingan  xarajatlar  o’rtasidagi  farq 
ko’rinishida aniqlanadi. 
                                                 
1
  Агапова Т.А.,  Серегина  С.Ф. Макроэкономика:Учебник.-7-е  изд.перераб.  и  доп.-М.:Издательство  “Дело  и 
сервис”, 2005. 25-с. 


17 
Ishlab  chiqarish  usulida  aniqlangan  YaIM  ko’rsatkichinig  strukturasini  va  undagi 
siljishlarni  tahlil  qilish    juda  muhim  xulosalar  beradi.  Alohida  tarmoqlarning  mamlakat 
iqtisodiyotida  yaratilgan  Yalpi  qo’shilgan  qiymatdagi  ulushi,  bu  ulushning  o’zgarishi  bu 
mamlakatning  iqtisodiy  rivojlanish  darajasi  va  kutilayotgan  istiqboliga  baho  berish  imkonini 
beradi. 
 
2.1-jadval ma’lumotlariga tayangan holda O’zbekiston Respublikasida ishlab chiqarilgan 
YAIMning tarmoq tuzilishini ko’rib chiqamiz. 

Download 6,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   535




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish