Туяқуш сотиб олиш, боқиш, кўпайтириш ва сотиш бўйича ишлаб чиқилган Тошкент тумани – 2018 йил

Фермер хўжалиги тўғрисида қисқача маълумот

1	Номи	«GLOBAL HARVEST» фермер хужалиги
2	Юридик манзили	Тошкент вилояти Тошкент тумани Чувалачи КФЙ «Навоий Миришкор» агрофирмаси худуди
3	Асосий фаолият тури	Картошка ва сабзавотчилик
4	Банк реквизитлари	Х-р 20208000700644019001, ИНН 304146795, ТИФ Миллий банк Янги йул ф-л МФО 00911, ОКОНХ 21120
5	Рахбар ФИО ва паспорт маълумотлари, телефон раками	Салимов Шохрух Махамаджонович Паспорт серия АВ №0312364 Тошкент вилояти Тошкент тумани ИИБ томонидан 03.07.2015 йил берилган Телефон: [phone]
6	Кредит мақсади	Туяқуш жужаларини сотиб олиш
7	Махсулот етказиб берувчи	«STRAUS FARM» Қўшма корхонаси
8	Кредит суммаси	52 000 000 (эллик икки миллион) сум миллий валютада
9	Кредит муддати	36 (уттиз олти) ой
10	Кредитни йиллик фоиз ставкаси	18 (ун саккиз) фоиз
11	Имтиёзли давр	6 (олти) ой
12	Таъминот тури	«SPARK» русумли авто улов гарови хамда «XUSRAV DISCOVERY» фермер хужалиги кафиллиги

Фаолиятдан кузланган мақсад ва маркетинг тахлили
Туяқушлар (Струтҳиониформес) – кўкрак тожсиз қушлар туркуми. 1 оила, 1 уруғи ва 1 тури — африка туяқуши бор. Ҳиндистон, Хитой, Монголия, Эрон, Украина ва Гретсиядан қазилма қолдиқлари маълум. Ҳозирги Африкада 3 кенжа тури тарқалган. Бўйи 270 см, оғирлиги 80–90 кг . Учолмайди; оёклари бақувват; кўриш, эшитиш органи яхши тараққий этган; соатига 70 км гача югуради. Уясини ерга ясайди; 7— 9 та тухум қўяди. Тухуми йирик, узунлиги 150 мм, оғирлиги 1,5, баъзан 2 кг гача. Тухумини кечаси нари, кундузи модаси 40 кун босади. 3 ёшда вояга етади. Асосан, ўсимликлар, ҳашаротлар, майла умуртқали ҳайвонлар билан озиқлачади. Гўшти ва тухуми мазали; патлами чиройли. Бир қанча мамлакатларда тутқунликда кўпайтирилмоқда.
Туяқуш гўшти дунё озиқ-овқат бозорида мазали ва холестерини кам, парҳезбоп маҳсулот сифатида қадрланади. Унинг терисидан қимматбаҳо кийимлар, қўлқоп, поябзал, ҳамён ва сумкалар тикилса, тирноғидан бриллиант ва олмосни тозалайдиган кукун, патидан эса пар ёстиқлар тайёрланади. Шунингдек, юмшоқ мебелларни қоплашда қимматбаҳо хомашё сифатида фойдаланилади. 12-14 ойлик туяқушнинг вазни 100-120 килограммгача бўлиб, ундан 20-25 килограмм лаҳм гўшт, 1,2-1,8 метр квадрат тери олинади. Замонавий тиббиётда унинг пай томирини инсон а`зосига трансплантация қилишда кенг қўлланилмоқда.
Мутахассисларнинг та`кидлашича, туяқуш 4 йилда репродуктив ёшга етади ва паррандачиликда бундай қушлар “Бридер” деб юритилади. Уларнинг ўртача тухум қўйиш ёши 10-15 йил, зотдор туяқушлар 40 йил давомида тухум қўяверади. Битта туяқуш 10-12 йил давомида қўйган тухумдан чиққан жўжа гўшти ўртача 72 тоннага етиши мумкин. Баҳор ойларидан туяқуш жўжаларини очириш бошланади. Туяқуш 70 йилгача умр кўриши мутахассислар томонидан кузатилган. Катта ёшдаги туяқушнинг бўйи 2,7 метр, вазни 150 килограммдан ортиқ бўлади. Бир туяқуш оиласи 1 мавсум – 10 ой давомида 80-100 тагача жўжа очиши мумкин. Та`кидлаш жоизки, 1 бош туяқушдан 40-45 фоизгача гўшт олинади. Бу йирик ва майда шохли моллар, ҳатто бошқа паррандалар гўштидан ҳам кўпдир.
Дунё бозорида туяқуш гўштининг ўртача нархи 12-15 евро, ишлов берилмаган хом териси 60 еврони ташкил этади. Совуқ ва ўртача иқлимда етиштирилган туяқуш патининг сифати иссиқ иқлимдагисига нисбатан арзон баҳоланади. Лекин бу ҳам бошқа саноат даражасида етиштирилаётган парранда патидан қимматдир.
Ўтган асрнинг бошларида европалик сайёҳлар Африка ва Австралия қитъаларидан туяқуш тухумини кўпайтириш мақсадида ватанларига олиб келадилар. Олиб келинган тухумларнинг фақатгина 22 фоизидан жўжа очиб чиқади. Қизиғи шундаки, улардан 16 фоизи Африка туяқушларининг жўжаси бўлган. Чунки Африка туяқушларининг нафақат жўжалари, балки тухумлари ҳам иссиқ ва совуқ ҳавога чидамли бўладилар. Уларнинг мазали гўшти ўтган асрда ва ҳозир ҳам тансиқ таомлардан бири бўлиб келмоқда. Туяқушнинг патидан аёллар учун шарф ва бошқа кийим-бош тайёрланади.
Замонавий паррандачиликда Европа, Осиё, Лотин Америкаси ва айниқса, Австралия давлатларида туяқуш кўпайтириш динамикаси кун сайин ошиб бормоқда. Чунончи, 2003 йилда дунё бўйича етиштирилаётган Африка туяқушлариниг сони 50 минга яқин бўлган бўлса, бугунги кунга келиб, 70 мингдан бошдан ошиб кетди. Бунинг асосий сабаби деб, жаҳон паррандачилари туяқуш гўштининг ўзига хос парҳезбоплиги, терисининг майинлиги, ҳатто баъзи аъзоларини инсонга трансплантация қилиш мумкин-лигини таъкидламоқдалар. Яқин келажакда эса, туяқуш кўзидан, кўзи ожиз кишиларни даволашда фойдаланиш мумкинлиги жаҳон офтальмологлари томонидан илмий-назарий жиҳатдан исботлаб берилди. Бунга шифокорлар-нинг кўп йиллик тиббий изланишлари натижасида эришилди. Бу эса ушбу паррандани янада кўпроқ етиштиришда муҳим моддий омиллардан бирига айланади, десак асло муболаға бўлмайди.
Туяқушларни кўпайтиришда Африка қитъасида кенг тарқалган “Struthio camelus” зотидан фойдаланилади. Чун-ки бу зот нафақат +60 С иссиққа балки, -25-30 С совуққа ҳам бемалол бардош беради. Африка туяқуши дунёда мавжуд фермаларда етиштирилаётган ана шу парранда турининг 70 фоизини ташкил этади. Негаки, у нафақат ферма, балки уй шароитига ҳам енгил кўникади. 
Дунё озиқ-овқат бозорида туяқуш гўшти ўта мазали, ёғи деярли бўлмагани учун холестирини кам, парҳезбоплиги билан ажралиб туради. Унинг терисидан қимматбаҳо кийимлар (куртка, қўлқоп, пойафзал, ҳамён, сумкалар) тайёрланади. Шунингдек, юмшоқ мебелларни қоплашда қимматбаҳо хом ашё сифатида фойдаланиланади. Битта 12-14 ойлик туяқушнинг вазни 100-120 кг. гача бўлиб, ундан 20-25 кг. лаҳм гўшт, 1,2-1,8 м2 тери олинади. Унинг пай томири ҳозирда инсон аъзосига трансплантация қилишда жаҳон шифокорлари томонидан кенг қўлланиб келина-япти.
Туяқуш тўрт йилда репродуктив ёшга етади ва паррандачиликда бундай туяқушлар “БРИДЕР” деб юритилади. Уларнинг ўртача тухум қўйиш ёши 10-15 йил, мута-хассисларнинг таъкидлашича, зотдор туяқушлар 40 йил давомида ҳам тухум қўяверади. Битта мода туяқуш 10-12 йил давомида қўйган тухумидан чиққан жўжалардан олинган гўштнинг миқдори ўртача 72 тоннани ташкил этиши мумкин. Умуман туяқушлар 70 йилгача умр кўришлари мутахассислар томонидан кузатилган. Катта ёшдаги туяқушнинг бўйи 2,7 метр, оғирлиги 150 кг. дан оғир бўлади.
Туяқушларни кўпайтиришда 2+1, яъни 1 та нар ва 2 та мода қушдан фойдаланилади. Бундай қуш оиласи 1 мав-сум (10 ой) давомида 80-100 тагача жўжа очиши мумкин. Жўжалар 14 ойлигида 100-120 кг. ча вазнга етадилар.