Turon zamin ziyo

3 -§. Pedagog kadrlar bilan ishlash shakllari
Bolaning jismoniy faoliyatining sifatini oshirish uchun xar xil faoliyat turlari tashkil etiladi: shaxsiy va guruh konsultatsiyalari, ochiq mashg‘ulotlar, seminar, kurslar va hk. Shaxsiy konsultatsiyalar metodist tomonidan jadval asosida o‘tkaziladi. Muammoning mazmuni va tarbiyachining malakasidan kelib chiqqan xolda konsultatsiya nazariy, metodik yoki amaliy bo‘lishi mumkin. Maslahat jarayonida faoliyat davomida paydo bo‘lgan muammolar hal etiladi. Guruh konsultatsiyalari, muammollarga aniqlik kiritilgan xolda, metodist tomonidan maxsus tuzilagan dastur asosida amalga oshiriladi.
Masalan, guruhda jismoniy tarbiya mashqlari noto‘g‘ri o‘tkazilyapti, xarakatlar ketma-ketligi buzilgan, bolaning ongi yetarli darajada faollashmagan, va hk. Ushbu kamchiliklardan kelib chiqqan holda, quyidagi konsultatsiyalar dasturi tuziladi:

1. 
   Konsultatsiya mavzusi.
   

2. 
   Asosiy savollar.
   

3. 
   Mashqlar bajarilishining nazariy namoyishi (jismoniy mashqlar bajarilishining ketma-ketligi videofilm yordamida namoyish etiladi).
   

4. 
   Konsultatsiya davomida paydo bo‘lgan savollarning muhokamasi.
   

5. 
   Metodist xulosasi.
   

6. 
   U shbu mavzu bo‘yicha adabiyotlar ro‘yxati.
   

Amaliy seminar (praktikum). Malaka oshirishning ushbu

-201-

shakli yosh mutaxassislar uchun o‘tkaziladi. Praktikum vaqti aniq vazifalar, material hajmi va muassasaning ish sharoitiga bog‘liq. Masalan, maktabgacha ta’lim muassasalarida o‘tkazilgan ochiq mashg‘ulotlarda bola bilan ishlash jarayonida, koptok bilan o‘yinlarini kam qo‘llaydi, metodik va amaliy ko‘nikmalarni egallamagan. Ushbu muammoni bartaraf etish uchun praktikum atrofiy rejasi tuziladi: suxbat o‘tkaziladi, amaliy mashg‘ulotlar, yakuniy nazorat. Ajratilgan vaqt 6-10 soat. Har bir amaliy mashg‘ulot o‘tkazilgandan keyin seminar ishtirokchilariga ketma-ketlik varinatlarni ishlab chiqish tavsiya etiladi, koptok bilan o‘yinlar metodikasi va o‘tkazilishi o‘rgatiladi. Ochiq mashg‘ulotlar videotasmaga olinadi, keyinchalik ko‘rib muhokama qilish uchun. Praktikum yakuniy nazorati to‘liq sikl bo‘yicha o‘tkaziladi. U pedagogni bola bilan ishlash samaradorligini oshiradi, tashabbuskorlik, ijodkorlik, maqsadga qarab intilishni rivojlantiradi, pedagogik ta’sir tizimini mukammalashtiradi. Muammolar seminari. Ushbu shaklning o‘ziga xosligi bitta dolzarb muammoni ilmiy nazariy tadqiq etish bilan bog‘liq. Seminar jismoniy madaniyat metodisti boshchiligida yoki maxsus taklif etilgan ilmiy xodim tomonidan o‘tkaziladi. Seminar vazifasi yuqori malakali tarbiyachilarning nazariy darajasini yuksaltirishdan iborat. Seminarda 12-15 kishi ishtirok yetadi. Seminar rahbari ishtirokchilarni mavzu bilan tanishtiradi, kirish ma’ruzasini o‘tkazadi, boshqa tadqiqot mavzularini ishtirokchilarga taklif qiladi. Ishtirokchilar mavzuga oid pedagogik adabiyotlarni o‘rganib chiqadilar, referatlar tuzadilar, muammoli savollarni muhokama qiladilar. Seminar ishtirokchilari tajriba ishlarini rejalashtiradilar, bolalar bilan ish olib borish metodikasi va

-202-

hisobot mavzularini tayyorlash bo‘yicha konsultatsiya oladilar.

Butun jarayon taqvimiy reja asosida o‘tkaziladi. Seminar nihoyasida eng yaxshi hisobotlar ilmiy rahbar tomonidan ilmiy –amaliy anjumanlarda ishtirok etish uchun va nashrga tavsiya etiladi.
Seminarlarning taxminiy mavzulari:
-“Jismoniy mashqlar va harakatli o‘yinlarda ijodkorlikni rivojlantirish”, “Jismoniy mashqlarning organizmga sog‘lomlashtiruvchi ta’siri”,
“O‘zbek xalq harakatli o‘yinlari maktabgacha ta’lim muassasida”.
Har bir mavzu doklad majmuasi shaklida namoyish etilgan.
Ochiq mashg‘ulotlar - o‘zaro tajriba almashish, pedagogik mahorat namunalarini namoyish etish, xarakatlanish faoliyatining xar xil shakllarini o‘tkazish metodikasi namoyish etish maqsadida o‘tkaziladi. Mutaxassis mashg‘ulot maqsadi va vazifalarini tarbiyachiga oldindan bildirib qo‘yadi, keynichalik kuzatish va tahlil qilish uchun. Ochiq mashg‘ulotlarning eng yuqori ta’siri, metodistlarga bevosita namoyish etilishi va keyingi tahlil qilinishi bilan bog‘liq. “Aqliy xujum” va boshqa shakllarda bahs- munozaralarni tashkil etilishi tarbiyachilar malaksini oshirishga, bolaning jismoniy tarbiyasi bilan bog‘liq muammolarga ijodiy yondashishiga ko‘maklashadi.