Turli narsalarning, masalan, kitob, maqola yozish, eshittirish, koʻrsatuv tayyorlash, ixtirolar qilish va shunga oʻxshash narsalarning mualliflik huquqini – haqqini himoya qilish dunyo boʻyicha keng tarqalgan

koʻchirmasligi, chop qilmasligi, sotmasligi kerak. Ana shu narsalarning hammasi – kitob boʻlsin,
boshqa boʻlsin, asosan, shariatga toʻgʻri keladigan, zalolatga boshlamaydigan narsalar boʻlishi
sharti bilan, albatta. Shuningdek, oʻsha yozilgan narsani nashr qilgan noshir ham muallifning
sherigi boʻla olmaydi, u faqat muallif nimaga ahdlashgan boʻlsa, shu ahdga haqli xolos, boshqa
narsaga haqqi yoʻq. Muallifning iznisiz noshir kitobning mazmuniga oʻzgartirish kiritishi mumkin
emas yoki biron yerini boshqacha qilishga haqqi yoʻq. Mualliflik huquqi meros boʻlib qoladi, yaʼni
muallifning merosxoʻrlariga huquq ham meros boʻlib qoladi. Ana shu narsalarning hammasi
xalqaro shartnomalarda oʻz aksini topgan, mana shu narsalarning hammasini moʻmin-
musulmonlar amalga oshirishlari kerak, shariatga xilof ishlarni qilmaslik lozim, bu narsalarning
hammasini joyiga qoʻyish vojib hisoblanadi».
Mana, mualliflik huquqi haqidagi Islom Fiqhi akademiyasi ulamolari chiqargan qaror. Bu qaror juda
muhim bir hujjat hisoblanadi. Har bir moʻmin-musulmon kimsa muallifning haqqini, ixtirochining
haqqini hurmat qilishi kerak. Muallifning haqqini poymol qilish xuddi bir odamning bir joyga toʻplab
qoʻygan mol-mulkini oʻgʻirlash bilan barobar boʻladi. Ana shuni oʻgʻirlab, olib chiqib sotib, pul qilgan
odam qanchalik gunohkor boʻlsa, muallifning iznisiz undan berkitib, kitobini chop qilib yoki boshqa
asarini boshqa uslub bilan koʻpaytirib sotayotganlar birovning molini botil yoʻl bilan yeyayotgan va
qiyomat kunida qorinlariga olovni yeydigan shaxslardan boʻladi. Muallif iznisiz, oʻgʻirlikcha uning
huquqini yulib olib, uning huquqini tortib olib savdo qilayotganlardan narsa sotib oladiganlar ham
oʻylab qoʻyishlari kerak. Chunki bizning shariatimizda oʻgʻirlangan, gʻasb qilib tortib olingan
mollarni sotib olishga ruxsat yoʻq, ular harom boʻladi.
Shuning uchun ana shunday oʻgʻrilardan, muttahamlardan, birovning haqqini tortib olganlarning
mahsulotini sotib olishdan ham hazar qilish lozim. Balki asl nusxani, halol, ter toʻkib, mehnat qilib,
yillar davomida butun bilimini, aqlini, zakovatini, kuchini, qudratini sarflab, maʼlum bir asarni yuzaga
keltirgan insonning kitobini va boshqa mahsulotlarni sotib olib, ulardan foydalanilsa, savob yoʻlida
toʻgʻri ish qilish baxtiga muyassar boʻlinadi, hamma narsa halol-pok, yaxshi bir suratda amalga
oshgan boʻladi.
Alloh subhanahu va taolo Oʻzi barchalarimizga insof-tafviq bersin, jumladan, mualliflarning,
haqdorlarning huquqini poymol qilib, mol, pul topishning yoʻliga kirib olganlarga ham insof bersin,
hammamizga Allohning shariatiga amal qilib, halol, pok rizq bilan rizqlanib yurishimizda Alloh
taoloning Oʻzi madadkor boʻlsin.
Vallohu aʼlam.
“Zikr ahlidan soʻrang” kitobidan
© Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf 
© 
Islom.uz
 
2003-2020
Barcha huquqlar himoyalangan. Saytdan maʼlumot olinganda manba koʻrsatilishi shart.