Turkistonning rossiya xom ashyo bazasiga aylantirilishi reja turkiston va Rossiya o’rtasidagi boj tizimi

Paxta maydonlarining kengayishi tabiiy sharoit noqulay kelgan yillarda aholining ijtimoiy-iqtisodiy ahvolini qiyinlashtirgan. Misol uchun, 1911 yilda ob-havoning noqulay kelishi oqibatida viloyatning ko‘plab joylarida aholi iste’moli uchun yetarli non bo‘lmagan. Hatto chorva mollarini boqish uchun na tog‘larda, na tekisliklarda o‘t-o‘lanlar topilmagan. Shunday sharoitda mahalliy aholi makka ildizidan un olinib, undan go‘ja tayyorlab jon saqlashga majbur bo‘lgan edi.

Paxta maydonlarining kengayishi tabiiy sharoit noqulay kelgan yillarda aholining ijtimoiy-iqtisodiy ahvolini qiyinlashtirgan. Misol uchun, 1911 yilda ob-havoning noqulay kelishi oqibatida viloyatning ko‘plab joylarida aholi iste’moli uchun yetarli non bo‘lmagan. Hatto chorva mollarini boqish uchun na tog‘larda, na tekisliklarda o‘t-o‘lanlar topilmagan. Shunday sharoitda mahalliy aholi makka ildizidan un olinib, undan go‘ja tayyorlab jon saqlashga majbur bo‘lgan edi.

Paxta maydonlarining oziq-ovqat mahsulotlari va boshqa boshoqli ekinlar hisobiga kengayib borishi mahalliy mehnatkash aholining ijtimoiy-iqtisodiy hayotiga salbiy ta’sir o‘tkazishi mustamlaka hukmron doiralarini umuman tashvishga solmagan. Ularning fikriga ko‘ra paxta yetishtirish borasida barcha imkoniyatlar hali ishga solinmagan. Bu masaladagi muammo, birinchidan, sug‘oriladigan yer maydonlarining chegaralanganligi bo‘lsa, ikkinchidan, paxtachilikning barqaror rivoji yo‘lidagi asosiy va jiddiy to‘siqlardan biri dehqonlar uchun mayda va arzon kreditlarning yo‘qligida ekanligi ta’kidlanadi.

Paxta maydonlarining oziq-ovqat mahsulotlari va boshqa boshoqli ekinlar hisobiga kengayib borishi mahalliy mehnatkash aholining ijtimoiy-iqtisodiy hayotiga salbiy ta’sir o‘tkazishi mustamlaka hukmron doiralarini umuman tashvishga solmagan. Ularning fikriga ko‘ra paxta yetishtirish borasida barcha imkoniyatlar hali ishga solinmagan. Bu masaladagi muammo, birinchidan, sug‘oriladigan yer maydonlarining chegaralanganligi bo‘lsa, ikkinchidan, paxtachilikning barqaror rivoji yo‘lidagi asosiy va jiddiy to‘siqlardan biri dehqonlar uchun mayda va arzon kreditlarning yo‘qligida ekanligi ta’kidlanadi.