Turizmda axborot texnologiyalari

Axborotning foydaliligi 
nuqtayi nazaridan 
sifat xususiyat-
larini 
yoritib ketamiz:
\To4iqlik.
Axborot toUaqonliligi obyekt faoliyatining u yoki 
bu tomonlarining miqdoriy va sifat parametrlarini aniq belgilash 
hamda mos qarorlami ishlab chiqarishda ifodalaniladi.
Axborotning yetishmasligi qarorlar qabul qilishda xatolarga 
olib kelishi mumkin.
2. 
Ishonch bilan
qabul qilinadigan qarorlar samaradorligi 
saqlanadigan, yetib kelgan va natijali axborotda muayyan darajada 
buzilishlarga yo‘l qo‘yadi.
3. Axborotni qabul qilishning bemalolligi vaqt birligida 
ma’lumotlarni qabul qilish tezligi bilan belgiladi. Shu bois ham 
ma’lumotlar ko‘proq jadval shaklida beriladi, u nafaqat axborot 
mazmunini ochib beradi, balki yengil qabul qilinadi ham.
4. Ma’lumotlarning 
dolzarbliligi
muayyan vaqt mobaynida 
aniq vazifani amalga oshirish uchun yaroqliligini ifodalaydi. Shu 
bois ham dolzarblilik, hozirjavoblilik va tezkorlik axborotga xos 
xususiyatlardir.
5. 
0 ‘z vaqtidaligi
axborotning qulay yoki belgilangan vaqtda 
kelib tushishini anglatadi. Bu talabni buzish axborotni 
qadrsizlantiradi.
6. 
Axborotning aniqligi 
- olinayotgan axborotning obyekt, 
jarayon, 
hodisa va hokazolaming aniq holatiga yaqinligi darajasi 
bilan 
belgilanadi. 
Aniqlilik
uning to‘g‘riligini, detallashtirish 
darajasini 
anglatadi. Axborotning aniqliligi uning barcha 
iste’molchilar tomonidan bir xil qabul qilinishini ta’minlaydi.
7. 
Tezkorlik
vaqt o‘tgach axborot eskirishi va dolzarbliligini 
yo‘qotishini aks ettiradi.
49

---

Axborotning o‘z vaqtida yetkazib berilmasligi qaror qabul 
qilishni kechiktiradi, oqibatda qabul qilinayotgan qarorlar 
o‘zgaruvchan sharoitda talabga javob bermaydi. Axborot qanchalik 
tezkor bo‘lsa, u shunchalik qimmatli bo‘ladi.
Axborotning qadrliligi aniqlik darajasi oshgani sayin yoki 
xabar qilinayotgan va aniq natijalar o‘rtasidagi farq kamayganda 
tez ko‘tariladi. To‘liqroq va ishonchli axborot to‘g‘ri qaromi qabul 
qilishni ta’minlaydi.
Axborotning qimmati ushlanib qolish vaqti oshishi bilan 
kamayadi, shu tufayli axborot eskiradi.
Axborotni qayta ishlashda ushlanib qolish kamayganda, 
birinchidan, qarorlar oldinroq qabul qilinishi mumkin, ikkinchidan, 
uning mazmuni yaxshilanadi.
Axborot foydali bo‘lishi uchun har bir daqiqada hal etiladigan 
muammo bilan bog‘liq bo‘lishi lozim. Faqat ishga tegishli axborot 
foydalanuvchilarga o‘z vaqtida va mazmunli qaror qabul qilish 
imkonini beradi. Ular esa o‘ziga zarur ma’lumotlami izlashga 
ortiqcha vaqt sarf etmaydi. Agar mavjud axborot ishlab 
chiqilayotgan qaror bilan bog‘liq bo‘lmasa, u biror qiymatga ega 
bo‘lmaydi. Foydalanuvchining axborot yoki ishning qandaydir 
qismini bilishi (yoki bilmasligi) ham axborot qiymatining muhim 
omilidir.
Jamiyat rivojlanib borishi va texnologiyalaming murakkab- 
lashishi natijasida, axborot hajmi shunchalik ko‘payib ketdiki, uni 
boshqaruv sohasida avtomatlashtirilgan holda qayta ishlashni 
tashkil etmasdan turib to‘g‘ri qaror qabul qilish murakkablashadi. 
Hozirgi kunda mavjud axborotning asosiy qismini iqtisodiy axborot 
tashkil etadi.