Tuproqning yerni ishlashga ta’sir etadigan texnologik xossalari va ishlov berish sifati. Reja: I. Kirish. II. Asosiy qism

Yer tekislovchi mexanizmlar va ularni ishlatish.

Yer tekislovchi mexanizm (yoki tekislagich) qadimdan foydalanib kelinayotgan vosita bo’lib, soddaligi va samaradorligi sababli bugungi kunga qadar keng qo’llanilmoqda.

Bunday mexanizm quyidagi maqsadlarda ishlatiladi:

- yer yuzasini tekislash va yumshatish;

- yerning ustki qatlamini kichikroq parchalarga bo’lish;

- yer ustki qatlamining olinishini yaxshilash;

- yerda chiqadigan begona o’tlarga qarshi kurashish;

- yer yuzasini (ma’lum chuqurlikda) zichlantirish;

- qattiq yer parchalarini maydalash;

Bunday mashinaning afzalliklari quyidagilardir:

- sodda va mustahkam tuzilishga ega;

- ishlatish uchun maxsus bilimlarga ega bo’lish shart emas;

- yer yuzasi bir xilda olinishini ta’minlaydi;

- yer osti suvlari bug’lanishining oldini oluvchi maxsus tuproq qatlami paydo bo’lishini ta’minlaydi;

- mahalliy hunarmandlar ham yasashi mumkin.

Bunday mexanizmning kamchiliklari quyidagilar:

- nam tuproqlarni biriktirib, uning suv o’zlashtirish xossasini pasaytiradi;

- yer birmuncha zichlashadi;

- tuproqning mayda zarralari yer yuzasiga chiqib, bunday qatlam ostida tuynuklar paydo bo’ladi;

- harakat tezligi cheklangan;

Tekislagich yordamida qattiqroq tuproqli yerga ishlov berish chuqurligi qo’shimcha og’irlik qo’shish, maxsus ulash yoki harakat tezligi orqali o’zlashtirilishi mumkin. Ko’p hollarda kutilgan samaraga vositalarni dalani bir necha marta o’tish orqali erishishi mumkin. Nam tuproqlarda yetarlicha tekislash ishlari va tuproq zarralarining birikib ketishining oldini olish tadbirlari o’rtasidagi me’yor topilishi lozim. Tekislagich yordamida amalga oshiriladigan tadbirlar samarali bo’lishi uchun yer tekislash ishlari avvalgi ishlov berish yo’nalishiga nisbatan ma’lum burchak ostida bajarilishi kerak.