Tuproqning yerni ishlashga ta’sir etadigan texnologik xossalari va ishlov berish sifati. Reja: I. Kirish. II. Asosiy qism

Tuproqqa asosiy ishlov berishdan maqsad - tuproqqa kо‘proq suvni singib ketishini yaxshilash, о‘simlik ildizi rivojlanadigan qatlamda kо‘plab suv tо‘planishi va namlikni uzoq muddat saqlanishini ta’minlash hamda ildiz sistemasini kuchli rivojlanishi uchun sharoit yaratish, mineral va mahalliy о‘g‘itlarni tuproqqa aralashtirish, bundan tashqari, begona о‘t qoldiqlari va zararkunandalarni yо‘qotishdan iborat.

Yer haydash tuproqqa ishlov berishning asosoy usuli bо‘lib, bunda tuproq qatlami ag‘darib va ag‘darmasdan haydaladi [5,6]. Mamlakatimizda tuproqqa asosiy ishlov berishning ag‘darib ishlash usuli keng tarqalgan bо‘lib, bu tadbir asosan kuzgi shudgor kо‘rinishida chimqirqarli va ikki yarusli pluglar bilan 35-40 smchuqurlikda amalga oshiriladi Shamol va suv eroziyasiga uchraydigan maydonlarda tuproqni ag‘darmasdan ishlash usuli qо‘llaniladi. Bunda ag‘dargichi bо‘lmagan maxsus pluglar va yassi chuqur yumshatgichlardan foydalaniladi.

Yer haydash usullarini tanlashda tuproqning fizik-mexanik xossalari, joylarning tuproq – iqlim sharoitini va shudgorlash muddatlarini e’tiborga olish muhim hisoblanadi. Bu agrotexnik tadbir tuproqning namligi 16-18% atrofida bо‘lganda ajarilishi kerak, bunda tuproq yaxshi uvalanadi, mashinaning ishchi qismlariga yopishmaydi va uning qarshiligi eng kam bо‘ladi. Natijada, yoqilg‘i va materiallar sarfi kamayib, agregatning ish unumi ortadi. Agar tuproq nami yetarli bо‘lmasa, albatda dalaga suv berish va tuproq yetilgandan sо‘ng unga ishlov о‘tkazish kerak.