Тупроқни ким таҳлил. Ас ўзг

Tahlilning elektrokimyoviy usullari 
1. 
Potensiometrik usul 
tuproq eritmasi muhitini
 - 
pH
 va 
Na
+
, K
+
, Ca
2+
, 
Cl
-
, NO
3
-
ionlarining faolligi, oksidlanish–qaytarilish jarayonlari 
potensialini aniqlashda foydalaniladi. 
2. 
Voltamperometrik usul 
— metall elementlari, nometallar va 
tuproqning noorganik anionlarini aniqlash imkonini beradi.
3. 
Kulonometrik usul —
tuproqdagi oltingugurt va uglerod 
birikmalarini aniqlashda yordam beradi. 
3.Polyarografik usul —
tuproqdagi kation va anionlarini aniqlashda 
keng qo‘llaniladi.[2] 
 

---

69 
Eritmali va nurlanuvchi elektron mikroskopiya usullari 
Ushbu usullar tuproq mikro tuzilishini, organik va mineral tarkibini 
o‘rganib, tuproqning mayin dispers fraksiyasi tarkibidagi minerallarni 
identifikatsiya ( tanish) qilish imkonini beradi.
Neytron-aktivatsion tahlil (NAT) 
Bu usul tuproq namunalari yadro reaksiyasi orqali chiqaradigan 
nurlanishni yoki reaksiya natijasida hosil bo‘lgan radionuklidlarni 
o‘lchashga asoslangan. Elementlarning yalpi miqdori belgilangan etalon 
radioaktivlik ko‘rsatkichlari asosida aniqlanadi.
Tahlilning xromatografik usullari 
Tuproqshunoslik amaliyotida tahlillarning gaz-xromatograf usuli keng 
qo‘llanib kelinmoqda. Bu usul orqali tuproqdagi ko‘p komponentli 
birikmalarni aniqlash mumkin. Tuproqdagi uglerod va azot sikllari 
intensivligini aniqlash uchun ham ushbu usuldan foydalanish mumkin.
Tahlilning termik usullari 
Tahlilning termik usulidan tuproqning mayin dispers fraksiyasi – il va 
kolloid zarrachalarning mineralogik tarkibini aniqlashda foydalaniladi. 
Karbonatli minerallar va suvda oson eruvchi tuzlar tarkibini miqdoriy 
aniqlash ham ushbu uslub orqali amalga oshiriladi.
Tuproqshunoslikda faqatgina yuqorida bayon etilgan usullar bilan 
cheklanib qolinmaydi. Balki tuproqda ro‘y berayotgan u yoki bu 
jarayonning mohiyatini tushunish uchun bir nechta usullardan foydalanish 
mumkin.[8]