Tumanlardagi vatanparvarlik va jasorat namunalarini aks ettiruvchi muzey

Bit tepa majmuasi
Fayoztepa- mil. 1-3-a.larga oid budda monastir ibodatxona majmuasi (vixara). Termiz sh. yaqinidagi Eski Termiz shahar xarobalarining shim.g‘arbida. Horatepalan 1 km shim.sharqda joylashgan. Fayoztepaning ochilishi 1968 y. bahorida cho‘pon Absad Beknayev tomonidan mergeliy ohak toshidan ishlangan budda sanamini Ko'chma qum ustidan topib, Termiz o‘lkashunoslik muzeyiga topshirishidan boshlandi. Yodgorlik 1968-76 y.larda arxeolog L. I. Albaum tomonidan o‘rganildi. Fayoztepa maydoni ko‘chma qumlar uyumidan tozalangach, uning me'moriy tarhi ochilib, yuz qismdan iborat monumental inshoot, ya'ni markaziy qismida - ibodatxona, uning shim.g‘arbida monastir, jan.sharqida esa xo‘jalik qurilish inshootlaridan iboratligi aniqlangan. Majmuaning umumiy mayd. 1,5 ming kv. m ga yaqin. Ibodatxona tarkibining asosiy qismlaridan biri- supa bo‘lib, u boshqa ibodatxonalardan farqli o'laroq, ibodatxona hovlisining markazida emas, balki uning tashqarisida, muqaddas sajdagoh bilan bir parallel chiziqda joylashgan. Ular o'zaro hovli maydonini kesib o'tgan g‘isht va mergeliy toshi to'shalgan yo‘lakcha bilan bog‘langan.
Sherobod qal’asi
Sherobod — Surxondaryo viloyati Sherobod tumanidagi shahar (1973 yildan), tuman markazi. Sheroboddaryoningoʻng sohilida joylashgan. Katta Oʻzbekiston trakti yoqasida. Termizdan 59 km, yaqin t.y. stansiyasi — Navshahar (42 km). Aholisi 24,2 ming kishi (2000). Sh. ikki ming yildan ziyod tarixga ega. U Shahri Xaybar deb atalib, makedoniyalik Aleksandr davrida ham mavjud boʻlgan. Arxeologik maʼlumotlarga koʻra, Sh. yonidagi Jondavlattepamil. av. 6—5-asrlarga, shahrining shim. chekkasidagi Kofirqalʼa shahar xarobasi (maydoni 14 ga) mil. 1-asrga oid, uning arkida oʻrta asrlarda ham hayot davom etgan. shahridan 1 km shim.da, Nondahana darasi yonida mustahkam mudofaa devori bilan oʻralgan manzilgoh joylashgan, u muhim savdo yoʻlini qoʻriqlash maqsadida bunyod etilgan.