TURIN JARAYONI 2018
–2020 O’ZBEKISTON | 21
O'quv dasturlarini tugatgandan so'ng, bitiruvchilar mehnat bozoriga malakali mutaxassis sifatida
kirishadilar. Yoki, agar xohlasangiz, talabalar o'qishni keyingi bosqichda davom ettirishi mumkin.
Bundan tashqari, 11-sinf bitiruvchilari (kasb-hunar
maktablari, umumta'lim maktablari va akademik
litseylar) keyingi bosqichda o'qishni davom ettirish uchun bir nechta imkoniyatlarga ega.
Masalan, ular ISCED 4-darajali dasturlari asosida 147 ta kollejlardan birida yoki ISCED-ning 5-darajali
dasturlarini taklif qiladigan texnik maktablarda o'qishni davom ettirishi yoki bakalavriat dasturlari uchun
universitetlarga yozilishlari mumkin.
Texnik maktablarni bitiruvchilariga oliy o'quv yurtlarida bakalavriat bosqichining 2-kursidan boshlab
o'qishlarni individual suhbat asosida kirish imtihonlarisiz davom ettirish huquqi beriladi.
Yaqin vaqtgacha o'rta ta'lim muassasalari bitiruvchilarini oliy ma'lumot bilan
qamrab olish juda past
bo'lganligini ta'kidlash kerak. Masalan, agar 2017 yilgacha o'rta ta'lim muassasalari bitiruvchilarining 9
foizga yaqini oliy o'quv yurtlariga qabul qilingan bo'lsa, 2019/2020 o'quv yilida 146 mingdan ziyod talaba
birinchi kursga qabul qilinishi tufayli oliy ma'lumotni qamrab olish darajasi 20 foizga yetdi.
O'zbekistonda 2030 yilgacha bo'lgan O'zbekiston Respublikasining oliy ta'lim tizimini rivojlantirish
konsepsiyasi faoliyat ko'rsatayotgan hududlarda davlat va nodavlat oliy o'quv yurtlarini tashkil etish,
sohada sog'lom raqobat muhitini yaratish asosida oliy ta'lim bilan qamrab olish darajasini bosqichma-
bosqich 50 foizdan oshirishni nazarda
tutadi
44
.
A.3.4 Hayot davomida ta
’lim konteksti
O'zbekistonda, asosan, umrbod ta'lim kontseptsiyasini amaliy amalga oshirish uchun mustahkam
poydevor yaratildi. Yuqorida aytib o'tganimizdek, bugungi kunda respublikada ta'lim tizimida tub islohotlar
amalga oshirilmoqda.
Davlatimiz rahbari O'zbekiston Respublikasi Qonunchilik palatasiga yo'llagan murojaatida
45
"Ta'lim
sohasidagi davlat siyosati uning bog'chadan boshlab inson hayoti davomida davomiyligiga asoslanishi
kerak" deb ta'kidlagan. Bugungi kunda O'zbekistondagi kasb-hunar ta'limi ko'plab turli xil ta'lim xizmatlari,
provayderlari va manfaatdor tomonlarini qamrab oladi.
O'zbekiston Prezidentining 2019 yil 6 sentyabrdagi "Kasb-hunar ta'limi tizimini
yanada takomillashtirish
to'g'risida" gi farmoni "Ta'lim butun hayot davomida" tamoyilini O'zbekistonda joriy etishni nazarda
tutuvchi asosiy hujjat bo'lib, iqtisodiyotning ehtiyojlari uchun ushbu tamoyil bo'yicha kadrlar tayyorlashda
me'yoriy asos bo'lib xizmat qiladi.
Kasb-hunar maktablari, kollejlar,
texnik maktablar, oliy o'quv yurtlari va malaka oshirish muassasalarini
o'z ichiga olgan formal ta'lim tizimi bilan bir qatorda, hayot davomida ta
’lim
barcha xilma-xilligi bilan
noformal va formal ta'limni o'z ichiga oladi.
Uzluksiz kasb-hunar ta'limi tizimining yangi tizimini joriy etish to'g'risida Farmon qabul qilinishidan oldin,
turli yoshdagi odamlar uchun o'qituvchilar asosan litsenziya asosida faoliyat ko'rsatadigan nodavlat ta'lim
muassasalari bo'lgan.
O'zbekistonda hayot davomidagi ta
’limni rivojlantirish kontseptsiyasiga muvofiq, har bir insonni o'rganishni
rag'batlantiradigan butun hayot davomida ta'lim siyosatini shakllantirish ko'plab manfaatdor tomonlarni
jalb qilishni, harakatlarni muvofiqlashtirishni va vazifalarni taqsimlashni talab qiladi.
Ushbu partiyalar
ta'lim, mehnat, moliya, iqtisodiy rivojlanish, ijtimoiy ta'minot, madaniyat, qishloq xo'jaligi uchun mas'ul
bo'limlar, mahalliy va mintaqaviy hokimiyat vakillari, shuningdek
ish beruvchilar uyushmalari, kasaba
uyushmalari, fuqarolik sektori aktyorlari va boshqalar.
46
2020/2021 o'quv yilidan boshlab 147 ta kasb-hunar kollejlari va 143 ta texnik maktablar "Ta'lim butun
hayot davomida" tamoyili asosida dasturlarni amalga oshirishni boshlaydi.
Shunga ko'ra, umrbod ta'lim tizimini yaratish ta'lim xizmatlari ko'lami, mazmuni va tizimiga ta'sir
ko'rsatadigan o'zgarishlarni talab qiladi.
44
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019 yil 8 oktyabrdagi PF-5847-sonli Farmoni.
https://www.lex.uz/ru/docs/4545887
45
O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Oliy Majlisga murojaati, 28.12.2019 y.
http://uza.uz/ru/politics/
poslanie-prezidenta-respubliki-uzbekistan-shavkata-mirziyeevas-28-12-2018
46
Q.: "O'zbekistonda uzluksiz ta'limni rivojlantirish kontseptsiyasi", Toshkent
– 2018.
http://www.dvv-international-central-
asia.org/fileadmin/files/central-asia/documents/Publications_and_other_media/Publications/Adult_ Education/LLL-Promotion
_Concept-UZB_final_ru.pdf
