“transport tizimlari va inshoatlari” kafedrasi “Qurilish materiallari va buyumlari”

58
 

---

7-Laboratoriya ishi.
Yog‘och materiallar va buyumlar. Yog‘ochning xossalari–siqilishga va egilishga 
mustaxkamligini, qurib kichrayishi va bo‘kishini aniqlash. Yog‘ochni chirish va 
yonishdan saqlash. 
1. YoG‘OCh NAMUNASI TOLASI BO‘YIChA SIQILIShGA MUSTAHKAMLIK 
ChEGARASINI ANIQLASh 
Asbob va uskunalar:
5 tonnali gidravlik press, shtangensirkul, yog‘och 
namunalari.
Ishlash tartibi:
Tayyor reykadan o‘lchamlari 20x20x30 mm li 5 ta namuna 0,1 mm 
aniqlikda arralab olinadi. Ularning tomonlari buyi a, eni b o‘lchab, namunaning yuzasi 
S=a·b aniqlanadi. Arralab olingan namunalar bittadan gidravlik press plitkalarni orasiga 
tik qilib qo‘yiladi va asta-sekin kuch beriladi. Sinash namuna singuncha davom ettiriladi. 
Siqilishga sinashdan avval, namunalarning namligi aniqlangan bo‘lishi kerak. Tabiiy 
namlikdagi yog‘ochning tolalari bo‘ylab siqilishga mustahkamlik chegarasi (
R
siq
) quyidagi 
formula bilan aniqlanadi. 
R
siq
 = 
𝑹
𝑺
,
MPa: 
bu yerda: R – namunani buzuvchi kuch, N(KgS).
S – namunaning kuch ta’sir etaѐtgan yuzasi, sm
2
 
Yog‘och jinsi -_________________Havo harorati -________Havo namligi - ________

---

Sifatli yog‘ochning tolalari bo‘ylab siqilishga bo‘lgan mustahkamlik chegarasi 300 
MPa dan kam bo‘lmasligi kerak. Sinash natijasida aniqlangan qiymatlar quyidagi jadvalga 
yozib borilishi kerak.
№ 
Ko‘ndalang kesimi 
o‘lchamlari, sm. 
Buzuvchi 
kuch, KgS 
Namlik, % 
Tolasi bo‘yicha siqilishga 
mustaxkamlik,
MPa (KgS/sm
2

a 
b 
1 
 
 
 
 
 
2 
 
 
 
 
 
3 
 
 
 
 
 
4 
 
 
 
 
 
5 
 
 
 
 
 
O‘rtacha qiymati