Transformatorlar

Sha\ar va kishloklarda joylashgan sanoat va kishdok xujalik korxonalari orasida xam elektr energiyasi yukori kuchlanishda (masalan, 6 kV, 10 kV na 35 kV) xavo liniyalari yoki kabellar yordamila uzatiladi, Sanoat markazlarida uzel podstaniiyalari KUriladi. Bu podstantsiyalarda kuchlanishni pasaytiruvchi kuch transformatorlari urnatiladi. Bundan tashkari, sanoat korxonalari podstaniiyalarida x^am kuchlanishni pasaytiruvchi transformatorlar urnatiladi. Bunday podstantsiyalarda kuchlanish­ni 6,10 va 35 kV dan 660 V yoki 400/230 V gacha bulgan pasaytiruvchi transformatorlar urnatiladi. 2-rasmda kursatilgan T-4, T-3, T-7 transformatorlari markaziy uzel podstantsiyalarida; T-8, T-9, ... T-12 transformatorlari esa korxona podstantsiyalarida urna- tilgan kuchlanishni pasaytiruvchi transformatorlardir.

Shunday kilib. elektr energiyasi elektr stantsiyadan iste’mol­chilarga yetib kelguncha uning kuchlanishi transfatorlar yordamida bir necha marta uzgartirilar ekan. Energetika sistemalarida va elektr tarmoklarida urnatiladigan, kuchlanishni oshirib yoki pasaytirib beradigan transformatorlar k a tt a tokli transformator­lar deyiladi Katga tokli transformatorlarning kuvvati 50 kVA dan 1000000 kVA gacha (standart shkala buyicha) bulishi mumkin.

2. 
   Bir fazali va uch fazali transformatorlarning tuzilishi
   

Iste’molchilarni elektr energiyasi bilan ta’minlovchi tar- mokdarda bir fazali va uch fazali transformatorlar keng ishla- tiladi. Bir fazali transformator, asosan, ferromagnit uzakdan

3-rasm. Bir fazali, kichik kuvvat- 4-rasm. Tasmasimom pulatdan ural- li transformatorning magnit ut- gai magnit jh-kaegichlar: kazgichlari. _d _ _zirxli ^ _ sterjenli,