Transformatorlar

*K\ "*"^*2 2

bu yerda AU— kuchlanishlar farki; va — transformatorlar­ning kiska tutashuv karshiliklari.

2. 
   Parallel ulanadigan va ishlab turgan trans­formatorlar chulFa m l ar ining ulanish guru\lari bir xil b^lishi lozim. Bu shart bajarilganda transfor­matorlarning ikkilamchi chulgam faza kuchlanishlari (yoki EYuK lari) ning vektorlari bir fazada buladi. Agar bu shart bajaril- masa, ularning ikkilamchi kuchlanishlari uzaro ma’lum burchakka siljiganligi natijasida kuchlanishlar farki A U vujudga kela- di va transformator zanjirida tenglashtiruvchi tok uta boshlay­di Bu tok ularning nominal tokidan bir necha marta katta buli- shi mumkin.
   
3. 
   Parallel ulanayotgan va ishlab turgan trans­formatorlarning kiska tutashish kuchlanishlari uzaro teng bulishi lozim, ya’ni:
   

= ⁱ*^% = ⁱ*% = -

s, - ас»и

Shjj "впи

i_f*e

Y/Y-0

Ццп’Ч

o, •ыyuo v

Parallel ishlab turgan transformatorlar orasida nagruzka toklari ularning kiska tutashish kuchlanishlariga teskari pro- poriional ravishda taksimlanadi. Agar bu shart bajarilmasa, ya’ni parallel ishlaydigan transformatorlarning kiska tutashish kuch­lanishlari teng bulmasa, ularda nagruzka kuvvati kiska tutashish kuchlanishlariga teskari proportsional buladi Natijada paral­lel ulangan transformatorlarning nominal kuvvatlari teng bulganda xam, ularda nagruzka kuvvati barobar taksimlanmaydi. Bunda kiska tutashish kuchlanishining kiymati kichik transfor­mator nagruzkasi nominal kiymatidan katta buladi. Agar bu trans­formator nominal nagruzka bilan ishlasa, boshka transforma­torlarning nagruzkapanishi nominal kiymatdan kichik buladi. Bunda ba’zi transformatorlarning nominal kuvvatidan tula foydalanish mumkin bulmay koladi.

Parallel ishlab turgan transformatorlardan birortasi bu- zilib ko^lsa, uning urniga boshka transformator urnatilishi lozim buladi. Amalda kiska tutashish kuchlanishlarining kiyma­ti bir xil bulgan transformatorlarni topish kiyin. Shuning uchun parallel ulab ishlatiladigan transformatorlar nominal Kuvvatlarining nisbati 3 dan katta b^lmasligi tavsiya kilinadi. Shunda kiska tutashish kuchlanishlarining farki ±10% dan osh- maydi va iste’molchilarning kuvvati transformatorlarning no­minal kuvvatlariga proportsional (mutanosib) taksimlanadi.

Transformatorlar parallel ulanayotganda, yukorida keltiril­gan asosiy shartlardan tashkari, ularda faza kuchlanishlari vek- torlarining ketma-ket kelishi, ya’ni faza almashinishi bir xil bulishi lozim. Fazalar almashinishi bir xil bulganda ulanayot- gan transformator ikkilamchi chulgamining «a» fazasi va ishlab turgan transformator ikkilamchi chulgamining «a» fazasiga ulan­gan volьtmetr nolni kursatadi.

Parallel ishlashga ulangan transformatorlar orasida umumiy nagruzkaning kanday taksimlanayotganligini kuyidagi formula yordamida aniklash mumkin:

bu yerda 5—umumiy nagruzka kuvvati, kVA;

^—parallel ishlab turgan transformatorlardan biri- ning nagruzkasi, kVA;