To’yingan uglevodorod (alkan) larning gomologik qatori, ularning elektron va fazoviy

Orzu òquv markazi

TO’YINGAN UGLEVODOROD (ALKAN) LARNING GOMOLOGIK QATORI, ULARNING ELEKTRON VA FAZOVIY (SP³ – GIBRIDLANISH) TUZILISHI. METAN. ALKANLAR NOMENKLATURASI, ULARNING FIZIK VA KIMYOVIY XOSSALARI. TEXNIKADA ISHLATILISHI, TO’YINGAN UGLEVODORODLARNING TABIATDA UCHRASHI.
Asiklik (alifatik) uglevodorodlar.
Uglevodorodlar – bu molekulalari faqat uglerod (C) va vodorod (H) atomlaridan tuzilgan organik birikmalardir. Uglevodorod so’zi ham uglerod va vodorod atomlarining nomidan kelib chiqqan.

Asiklik yoki alifatik uglevodorodlar tarmoqlangan va tarmoqlanmagan uglerod zanjirlaridan tuzilgan bo’lib, ularda yopiq xalqalar bo’lmaydi.

Asiklik yoki alifatik (alkanlar) birikish reaksiylariga kirishmaydilar, shuning uchun ham ularga to’yingan uglevodorodlar deyiladi.

Organik kimyoni o’rganish uglevodoroddan boshlanadi, ularning nomi turlicha bo’lib ular to’yingan uglevodorod, asiklik yoki alifatik hamda parafinlar (alkanlar) deb ataladi. To’yingan uglevodorodlarning parafinlar (lotincha parum – kam va affinitas – moyil so’zlaridan olingan) deb atalishiga sabab ular odatdagi sharoitda boshqa moddalar bilan reaksiyaga kirishmaydi.