To‘yingan uglerod atomidagi nukleofil almashinish reaksiyalari 1. Nukleofil reagentlar va ularning turlari, misollar keltiring
2. To‘yingan uglerod atomida boradigan nukleofil almashinish reaksiyalarining turlari. Misollar keltiring.
3. SN1 mexanizmda boradigan reaksiya diagrammasini chizing va uning xarakterli belgilarini keltiring.
4. SN2 mexanizmda boradigan reaksiya diagrammasini chizing va uning xarakterli belgilarini keltiring.
5. Quyidagi birikmalarni SN2 mexanizmda nukleofil almashinish tezligining oshib borish qatoriga joylashtiring va sababini tushuntiring. 1-brombutan; brommetan, brometan, 1-brompropan.
6. Quyidagi reaksiya uchun gaz faz fazadagi reaksiya koordinatasini chizing va tushuntirib bering:CH3OH + HCl
7. Buten-2-ol-1ning HBr bilan qutbli erituvchilar ishtirokidagi reaksiya tenglamasi va mexanizmini yozing. Bu reaksiyada nechta mahsulot hosil bo‘ladi va qaysi mahsulotning miqdori ko‘proq bo‘ladi?
8. 1-Xlor-3-fenilpropan, 2-xlor-2-fenilpropan i 1-xlor-1-fenilpropanlarni SN1 reaksiyasiga kirishishi tezligi ortib borish qatoriga joylashtiring. Javobingizni tushuntiring.
9. Birlamchi, ikkilamchi va uchlamchi butil spirtlarning Lukas reaktivi bilan reaksiyalarini yozing. Reaksiyalarning borishini nukleofil almashinish reaksiyasi aosida tushuntiring.
10. Allil va benzil spirtlarining vodorod galogenidlar bilan reaksiyaga kirishish qobiliyati boshqa birlamchi spirtlarga nisbatan yuqori bo‘lishini tushuntiring. Javobingizni reaksiya mexanizmlari va oraliq bosqichlarning tuzilish formulalari bilan asoslang.
11. 2-Metilbuten-3-ol-2 ning HBr bilan qutbli erituvchilar ishtirokidagi reaksiya tenglamasi va mexanizmini yozing. Bu reaksiyada nechta mahsulot hosil bo‘ladi va qaysi mahsulotning miqdori ko‘proq bo‘ladi?
12. 4-Metoksibenzilxloridning etil spirti bilan reaksiya tenglamasi va mexanizmini yozing. Javobingizni asoslang.
13. 4-Nitrobenzilxloridning etil spirti bilan reaksiya tenglamasi va mexanizmini yozing. Javobingizni asoslang.
14. Nukleofil zarrachalarning ambidentligi. Kornblyum qoidasi.
15. Sirka kislota kaliyli tuzi suvli eritmasining benzilxloridning benzoldagi eritmasi bilan TEBAX ishtirokidagi reaksiya tenglamasini va mexanizmini (Starks sikli) yozing.
16. Iprit suvli eritmada boshqa birlamchi alkilxloridlarga nisbatan bir necha ming marta tez gidrolizlanadi. Buninig sababi nimada? Reaksiya tenglamasi va mexanizmni yozing
17. α-Brompropan kislota nariyli tuzining gidroliz reaksisi tengamasi va mexanizmini yozing.
18. 1-(N,N-dietil)-2-xlorbutanaminning gidroli3 reaksiyasi natijasida 2-(N,N-dietil)-butanol-1 hosil bo‘ladi. Ushbu jarayonni reaksiya tenglamasi va mexanizmini yozib tushuntiring.
19. Quyida keltirilgan birikmaning etil spirti bilan reksiyasidan faqat bitta mahsulot triftorsirka kislotasi bilan reaksiyasidan esa ikkita mahsulot hosil bo‘ladi. Reaksiya tenglamalarini yozing va javobingizni izohlang.
20. Butanol-2-ning tionilxlorid bilan reaksiyasida olingan mahsulot konfiguratsiyasi dastlabkiga nisbatan o‘zgargan holatda bo‘ladi, xuddi shu reaksiyani dioksan ishtirokida olib borilsa dastlabki konfiguratsiya saqlanib qoladi. Ushbu o‘zgarishlarni reaksiya tenglamasi va mexanizmi yordamida tushuntiring.