Tosnkent moliya instituti u. K. Yakubov, yo. S. Ilxamova, M. I. Azizova elektron tijorat

18.3. O‘zbekistonda raqamli platformalarini rivojlanish 
tendensiyalari 
O‘zbekistonda raqamli platformalarini rivojlanish tendensiyasi 
ko‘rib chiqadigan bo‘lsak aloqa sohasidagi islohatlarni ko‘rib 
chiqishimiz lozim bo‘ladi. Aloqa sohasi butun iqtisodiyot uchun muhim 
ahamiyatga ega. Raqobatbardosh, samarali va qiymati nuqtai nazaridan 
afzal bо‘lgan aloqa tarmoqlari ishlab chiqarishning umumiy 
samaradorligini oshirishga, ish о‘rinlarini kо‘paytirishga, eksport 
salmog‘i va soliq tushumlari о‘sishiga, ya’ni iqtisodiy taraqqiyotni 
orqaga tortuvchi monopol xizmat kо‘rsatishdan tubdan farq qiladigan 
ijobiy tendensiyalarni shakllantirishga olib keladi.
Rivojlangan mamlakatlar tajribasi shuni kо‘rsatadiki, bularning 
barchasi о‘z navbatida sohaning о‘zini yanada jadalroq rivojlantirishni 
taqozo etadi. Chunonchi, bugungi kunda Rossiyaning 1% iqtisodiy 
о‘sishini ta’minlash uchun aloqa sanoatining 3% о‘sishiga erishish zarur 

---

248 
bо‘ladi. Bu esa aloqa tarmoqlari nafaqat jamiyat taraqqiyotini va 
mamlakat xavfsizligini ta’minlashning, balki mamlakat iqtisodiyoti 
barqaror о‘sib borishining muhim omili bо‘lib qolishining asosiy 
shartlaridan biridir. 
Mamlakatimizda elektron tijoratni yanada rivojlantirish maqsadida 
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarori “O‘zbekiston 
Rspublikasi hukumatining ayrim qarorlariga o‘zgartirish va 
qo‘shimchalar 
kiritish 
to‘grisida 
O‘zbekiston 
Respublikasi 
Prezidentining “Elektron tijoratni jadal rivojlantirish chora-tadbirlari 
to‘g‘risida” 2018-yil 14-maydagi PQ-3724-sonida elektron tijorat 
platformalarini jahon standatlariga asosan ishlab chiqish chora-tadbirlari 
belgilab berilgan. Unda elektron tijorat subyektlari uchun qulay 
sharoitlarni yaratish ko‘zda tutilgan bo‘lib, elektron tijorat subyektlari 
Milliy reestrining joriy etilishi shular jumlasidandir.
Elektron tijorat subyektlari milliy reestri – bu elektron tijoratning 
mahalliy subyektlari haqidagi ma’lumotlarni o‘zida jamlagan yagona 
elektron bank hisoblanadi. Uning asosiy vazifalari va yo‘nalishlari 
qatoriga quyidagilar kiradi: elektron tijoratni joriy etish va rivojlantirish 
holatini tizimli monitoring qilish va baholash, shuningdek, axborot 
tizimlari va resurslarini joriy etish samaradorligini o‘rganish. 
Milliy reestr 2018-yilning 1-iyulidan boshlab elektron shaklda 
onlayn www.e-tijorat.uz internet-portalida ishga tushirilgan. Milliy 
reestr regulyatori – O‘zbekiston Respublikasi axborot texnologiyalari va 
kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi huzuridagi “Elektron 
hukumat” tizimini rivojlantirish markazi hisoblanadi. Regulyator milliy 
reestrni yuritish, shakllantirish va rivojlantirish bilan shug‘ullanadi. 
Tadbirkorlik faoliyatida elektron tijorat platformalarining 
rivojlanishida xizmatlar bozori tuzilishini shakllantirish uchun elektron 
tijorat bozori qatnashchilarini aniqlab olishimiz lozim.

---

249 
18.3-rasm.