Toshkent «yangiyo‘l poligraf servis»


MARDLIK VA AQL YORUG‘LIGI



Download 3,81 Mb.
Pdf ko'rish
bet8/81
Sana16.01.2022
Hajmi3,81 Mb.
#370711
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   81
Bog'liq
O'qish kitobi. 4-sinf (2017, S.Matchonov, A.Shojalilov) (1)

MARDLIK VA AQL YORUG‘LIGI
Miraziz  A’zam
Bir gapim bor, ukajon,
Diqqat bilan quloq sol.
Aytsam, o‘gitga o‘xshar,
Aytmasam, lekin uvol.
Bir o‘g‘lonning shu gapi
Ko‘nglimga og‘ir tegdi:
«O‘g‘il bolaga ilm
Juda zarurmi? – deydi.
– O‘g‘il bola pahlavon,
Kuchga to‘la, zo‘r bo‘lsin.
Marddek tursin maydonda,
Yuragida qo‘r bo‘lsin».
Bu gapi-ku yomonmas,
Hamma mard bo‘lsa qani!
Bilimga oid gapi
O‘ylatib qo‘ydi mani.
Aqlni faqat ilm
Yorug‘ qilar, ukajon.
Yorug‘ aql Vatanni
Olg‘a boshlar begumon.


15
O‘g‘ilga mardlik kerak,
Ilm ham kerak tayin.
Ilmsiz mardning esa
Holiga yig‘lar maymun.
1.  She’rni  ifodali  o‘qing  va  yod  oling.  «Ilm»,  «mardlik», 
«aql»  so‘zlarini  izohlang.
KICHIK VATAN
Ashurali  Jo‘rayev
O‘shanda  uchinchi  sinfda  o‘qirdim.  Biz  oilamiz 
bilan 
boshqa 
qishloqqa 
ko‘chadigan 
bo‘ldik. 
Ko‘chishimizdan  bir  kun  oldin  akam  bilan  otam 
mollarni  haydab,  yangi  uyimizga  ketishdi.  Ularga 
itimiz  ham  ergashdi. 
Ko‘chamiz,  degan  kundan  buyon  bobomda  qanday-
dir  bezovtalik  boshlandi.  U  kishining  ranglari  o‘zgarib, 
biroz  g‘amgin  bo‘lib  qoldilar.
Ertaga  ko‘chamiz,  degan  kuni  bobomda  umuman 
halovat  bo‘lmadi.  Buvimning  aytishlaricha,  tuni  bilan 
bezovta  bo‘lib,  uxlamay  chiqibdilar.
Uydagi  qolgan-qutgan  narsalarni  yig‘ishtirib,  tugun-
larga  bog‘lab,  kichik  qutilarga  joylagach,  bobom  foti-
haga  qo‘shib  tilovat  qildilar.  Bobomdagi  xomushlik  fo-
tihadan  so‘ng  bir  lahza  hammamizni  chulg‘agandek 
bo‘ldi.  Birozdan  so‘ng  bobom  aytgan  Shoyim  tog‘a 
mashinasida  yetib  keldi.  Bobom  mendan  boshqa 
hammani  mashinaga  chiqishga  taklif  qildi.  Yuklarni 


16
ortib  bo‘lganimizdan  so‘ng  buvim  bilan  eng  kichik 
ukam  kabinaga  joylashdi.  Qolganlar  mashinaning 
kuzoviga    chiqishdi.
–  Yaratgan  egam  hamrohlaring  bo‘lsin.  Sog‘-omon 
yetib  olinglar!  –  bobom  fotiha  berdilar.
Bobom  bilan  huvullagan  hovlida  yana  birpas 
qoldik.  Bobom  bog‘imizdagi  daraxtlarga,  ishkomga, 
hovli  etagidagi  shiyponchaga,  molxona  va  bostirma 
tomonlarga  qarab  yana  bir  bor  xo‘rsindi.
Bu  orada  uyimizni  sotib  olgan  Erdon  tog‘a  ko‘ch-
ko‘roni  bilan  kelib  qoldi.  Bobom  bilan  salom-alik 
qilishdi.  Bobom  qo‘lidagi  kalitlarni  unga  topshirib  duo 
qildi: 
–  Iloyo,  bu  uyda  to‘ylar  qiling,  xonadoningizda 
yaxshi  va  baxtli  kunlar  ko‘p  bo‘lsin. 
–  Keyingi  haftada  uy  to‘yi  qilamiz.  Xabar  beramiz, 
kelasiz-da,  Jo‘ra  bobo,  –  dedi  Erdon  aka. 
–  Albatta  kelaman,  Erdonboy,  –  dedi  bobom  
ko‘zlari  kulib.  Uyning  yangi  egalari  ko‘chlarini  tushirish 
va  kiritish  bilan  mashg‘ul  edi.
Bu  manzarani  kuzatib  turgan  bobomning  ko‘zlari 
yoshlanganini  ko‘rib,  mening  ham  ko‘nglim  buzildi. 
Buni  sezgan  Erdon  tog‘a  bobomni  bir  piyola  choyga 
taklif  qildi.  Agar  xohlasa,  qolib  mehmon  bo‘lib  ketishini 
ham  alohida  ta’kidladi. 
Bizning  eski  chorpoyamizga  yangi  dasturxon  yozildi. 
Non,  choy,  qand-qurs  qo‘yishdi.
–  Bu  hovli-joy  otamdan  qolgan  edi,  –  deb 
hikoyasini  boshladi  bobom  hazin  ovozda.  –  Bolaligim 


17
mana  shu  hovlida  o‘tdi.  Shu  hovlida  uylanib,  bola-
chaqalik  bo‘ldim.  Shu  hovlida  soch-soqolim  oqardi. 
Hayotimdagi  eng  yaxshi  va  yomon    kunlarim  ham  shu 
hovlida  o‘tdi.  Rahmatli  ota-onam  va  bir  farzandimni 
ham  shu  hovlidan  chiqardim.  Tug‘ilib  o‘sgan  uying 
kichik  Vatan  ekan,  Erdonboy.  Endi  bu  Vatanni  sizga 
topshiraman. 
–  Bobojon,  kichik  Vatan  ham  bo‘ladimi?  –  beixtiyor 
so‘radim.
–  Bo‘ladi,  bolam,  bo‘ladi.  Odamning  yashaydigan 
uyi,  hovli-joyi  –  kichik  Vatani.  Ana  shu  kichik  Vatanlar 
yig‘ilib-yig‘ilib,  birlashib  O‘zbekiston  degan  ulug‘  Vatanga 
aylanadi...
Bobom  bilan  katta  yo‘lga  chiqqanimizda,  hamon 
shu  kichik  Vatan  –  uyimiz  va  do‘stlarim  bilan  bog‘liq 
shirin  xotiralar  og‘ushida  edim. 
1.  Yangi  hovliga  ko‘chayotgan  bobo  nima  uchun  g‘amgin 
bo‘lib  qolishi  sababini  izohlang.
2.  U  «kichik  Vatan»  haqida  nimalarni  gapirib  berdi?
3.  «Mening  mahallam»  mavzusida  kichkina  matn  tuzing.


18

Download 3,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   81




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish