Toshkent viloyati Chirchiq Davlat Pedagogika universiteti
Psixologiya va pedagogika fakulteti
R E F E R A T
Mavzu: oila ilmiy amaliy markazi faolatini o’rganish va axamiatini taxlil etish
Amalga oshirildi
2-kurs talabasi
Nishanova F. R.
Chirchiq shahri 2022
Tarkib
Kirish
1-Bob: oila ilmiy amaliy markazi faolatini tashkil etilishi
2-Bob:oila markazi faolati
3-bob:
Kirish
Psixologiyaning paydo bo'lishi va rivojlanishi psixologiya tarixi kabi mavzu doirasida ko'rib chiqiladi. Psixologiya fanining shakllanishi va rivojlanishining asosiy tendentsiyalarini hisobga olgan holda, biz mashhur mahalliy olimlarning eng muhim asarlarini yorita olmaymiz, ular orasida Sergey Leonidovich Rubinshteyn (1889 - 1960gg.) va uning ishi.
Taniqli mahalliy faylasuf va psixolog, psixologiya fanlari doktori, professor, tadqiqotning asosiy yo'nalishlari psixologiyaning falsafiy muammolari edi.
Mahalliy psixologik fan o'z mavzusini dialektik-materialistik tushunish uchun kurashda rivojlandi. Mafkuraviy va nazariy kurash davomida psixologiya mavzusini moddiy tushunish asta-sekin rivojlanib, fanning eng muhim metodologik tamoyillari o'rnatildi.
Mahalliy psixologiya asoschilari o'rniga yangi iste'dodli olimlar keldi: bu S. L. Rubinshteyn, A. R. Luria, L. S. Vygotskiy. Inqilobdan keyin ilm-fanga kelgan ko'plab iqtidorli olimlarning mavjudligi tufayli psixologiya genetika va kibernetikaning taqdirini tushunmadi.
Psixologiya fanini rivojlantirishda muhim rol bg Ananiev, P. P. Blonskiy, S. L. Rubinshteyn, P. ya Galperin va boshqalar tomonidan ijro etildi, ular nafaqat o'zlarining avvalgi kashfiyotlarini davom ettiribgina qolmay, balki kamida mashhur olimlar avlodini ham rivojlantirdilar. Ularning ishi tufayli biz birinchi navbatda mamlakatimizda psixologlar noldan boshlashlari shart emas.
Psixologiya vazifalarini tavsiflab, S. L. Rubinshteyn shunday deb yozadi: "psixologik bilim-bu uning muhim, ob'ektiv aloqalarini ochib berish orqali ruhiy bilimdir". Shunday qilib, psixologiya mavzusi muayyan shaxsning psixikasi va aqliy hodisalari, shuningdek guruhlar va jamoalarda kuzatilgan aqliy hodisalar.
S. L. Rubenshteynning so'zlariga ko'ra, psixologiyani mustaqil ilm-fan sifatida shakllantirishda hal qiluvchi rol " u nafaqat uni yangi, ilmiy fikrlashning juda kuchli usuli bilan qurollantiribgina qolmay, balki psixologik uslub haqida ham yangicha savol tug'dirdi umuman olganda, psixologiya sohasida tajribali tadqiqotning barcha turlarini ilmiy jihatdan yangi talablar va mezonlarni ilgari surdi".
Psixologiya fanining mustaqil va asosiy sohasi sifatida umumiy psixologiyaning paydo bo'lishi S. L. Rubinshteynning nomi bilan bog'liq bo'lib, u psixologik bilimlarni tizimlashtirdi va ruhiy hodisalarni o'rganish metodologiyasini taklif qildi. Umumiy psixologiyaning asosiy tushunchalari asosida psixologiya fanining boshqa sohalari tushunchalari shakllantiriladi.
S. L. Rubinshteynning diqqat markazida uslubiy muammolar ham bor edi. Rubinshteynning asarlarida, asosan, sovet psixologiyasi uchun noan'anaviy bo'lgan tadqiqot pozitsiyasi-bu ampirik betartiblikni qisman tizimlashtirishga va tushuntirishga harakat qiladigan psixologiya fanining empirik metodologiyasi nuqtai nazaridan qaraydigan faylasufning pozitsiyasi. Bu zamonaviy psixologlarning ko'pchiligidan farq qiladi.
Shuning uchun, uning kontseptsiyasining markazida, birinchi navbatda, dunyoni bilish muammolari. Bu erda Rubinshteynning pozitsiyasi avvalgi yillardagi psixologlarning pozitsiyalariga yaqinlashadi - Lopatin, Troitskiy, Grotto, Shpet, ular uchun insoniy shaxsning mavjudligi va erkinligining falsafiy muammolari ham asosiy bo'lib qoldi.
1-Bob: oila ilmiy amaliy markazi faolatini tashkil etilishi
1998 yil 2 fevralda Respublika “Oila” ilmiy-amaliy markazi tashkil etilgan.
Respublika “Oila” ilmiy-amaliy markazi – O‘zbekiston Respublikasi xotin-qizlar qo‘mitasi qoshida tashkil etilgan ilmiy-tadqiqot muassasasi. 1998 yilning “Oila yili” deb e’lon qilinishi munosabati bilan tashkil etilgan. Ilmiy-amaliy markazga O‘zbekistondagi oilalarga taalluqli milliy an’analarni avaylab-asrash, ularni umumbashariy qadriyatlar bilan uyg‘unlashtirish, oila va nikohning muqaddasligini yosh avlod ongiga chuqur singdirish yo‘li bilan oilalarning mustahkamligini ta’minlash, oila a’zolarining ma’naviy, tibbiy, huquqiy savodxonliklari hamda reproduktiv madaniyatlarini oshirish masalalarini ilmiy jihatdan o‘rganish, oila, onalik va bolalar ijtimoiy muhofazasiga mutasaddi bo‘lgan davlat, nodavlat hamda jamoat tashkilotlariga, aholiga bu masalalarda amaliy yordam berishni muvofiqlashtirish vazifalari yuklatilgan.
Markazga boshqa ilmiy muassasalar kabi yuqori malakali kadrlar tayyorlash vakolati berilgan. Uning tarkibida kunduzgi aspirantura bo‘lib, pedagogika nazariyasi va tarixi hamda ijtimoiy psixologiya, etnopsixologiya ixtisosliklari bo‘yicha kadrlar tayyorlanadi.
Markaz olimlari tomonidan oilaning turli muammolarini o‘rganishga bag‘ishlangan 2 fundamental, 16 tadbiqiy va ikkita innovasion, 8 halqaro loyihalar bajarildi. Ularning yakuni sifatida, amaliy ishlardan tashqari, jami 240 dan ziyod monografiya, darslik, o‘quv qo‘llanmalari, ota-onalar, mahallalarda faoliyat yuritayotgan diniy-ma’rifiy va ma’naviy axloqiy tarbiya masalalari bo‘yicha maslahatchilar, yosh kelin-kuyovlar uchun qo‘llanma sifatida “Oila kutubxonasi” ruknida kichik hajmli risolalar, ilmiy hamda ilmiy-ommabop maqolalar, bukletlar chop etildi.
Do'stlaringiz bilan baham: |