Toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti X. X. Muratov, R. R. Jabbarov

5–rasm. Tosh o‘ymakorligi san'atidan 
namuna.
 
Bu markazlarda, yukorida ta'kidlaganimizdek, xalq ehtiyoji uchun kerakli 
bo‘lgan buyumlar ishlab chikarilgan va bozorlarda sotilgan. Farg‘ona viloyatining 
Marg‘ilon, Qo‘qon, Namangan viloyatining Chust, Andijon viloyatida Shahrixon, 
Buxoro viloyatida G‘ijduvon, Buxoro shahri, Qashqadaryo viloyatida Qarshi, 
Samarqand 
viloyatida 
Urgut, 
Surxondaryo 
viloyatida 
Boysun 
ana 
shu 
markazlardandir. Bu shaharlarda hunarmandlar alohida–alohida yoki to‘p–to‘p bo‘lib 
yashashi natijasida har bir mahalla muayyan kasbiy hunar nomi bilan atalib kelingan. 
Bular misgarlik, to‘qimachilik, po‘stindo‘zlik, yo‘rmado‘zlik, pichoqchilik, zargarlik, 
ko‘nchilar, 
mahsigarlar, 
do‘ppido‘zlik, 
tandirchilar 
va 
o‘nlab boshqa turdagi hunar 
nomlarini misol qilish mumkin. 
Bobokalonimiz sohibqiron 
Amir Temur chet el yurishlaridan 
keyin Samarqandga 150000 dan 
ziyod 
turli 
kasb 
egalari 
va 
hunarmandlarni olib kelib, ular 
uchun 
shaharlarda 
va 
ayrim 
qishloqlarda 
hunarmandlar 
mahallarini 
tashkil 
qilganlar. 
Bunday harakat va uzoqni ko‘ra bilish albatta Movaraunnahrning moddiy–madaniy 
taraqqiyotini yanada yuksaltirishga qaratilgan reja bo‘lgan. Albatta bunday 
jamoatchilik an’analariga tayanish, maxsus mahallarda yashab bir–birlari bilan 
yaqindan kasbiy–ijodiy aloqada bo‘lish o‘zi va hamkasbining shaxsiy manfaatini 
qo‘llab–quvatlash, kerak bo‘lsa uni kezi kelganda qo‘llash maqsadini olg‘a surgan. 
O‘tmishda mamlakatimizning ba'zi bir sarhadlarining tarixiy va etnik 
rivojlanish sharoitlari o‘zlarining xududiy xususiyatlariga ega bo‘lib, xalq amaliy 
san'ati hamda hunarmandchiligida o‘sha zaminning tabiati, iqlimi, hayvonot va 
nabotot olami, shuningdek, mahalliy, tub axolining yashash tarzi, urf–odatlari, 
an'analari, qadriyatlari asosida mahalliy maktablarning vujudga kelishiga olib kelgan. 

---

24