Toshkent viloyat davlat pedagogika instituti

«ЖАДВАЛЛИ ЛАБИРИНТ»

т/р	Равишнинг маъно турлари	Жавоб	Мисоллар
1	Ҳолат равиши	3	Азза-базза, жўрттага
2	Ўрин равиши		Чор-ночор,бекордан-бекорга
3	Пайт равиши		Беаёв, бевосита, қайта
4	Даража-миқдор равиши		Жилла, талай, заррача
5	Мақсад равиши		Баъзида, умрбод, ҳозир
6	Сабаб равиши		Қуйида, чапга, олға

«РАВИШЛАР ЗАНЖИРИ» грамматик ўйини. Ушбу грамматик ўйин ўқувчиларнинг равишлар бўйича луғавий бойлигини текширишга кўмаклашади. Бунда синф тахтасига ёки плакатга занжир расми чизилади ва ўқувчиларга равишлар топиб занжир халқаларини тўлдириш топширилади. Албатта, халқаларни тўлдиришда биринчи халқага ёзилган равишнинг тугаган ҳарфига эътибор қаратилади, чунки кейинги халқага ёзилажак равиш олдингиси қайси ҳарф билан тугаган бўлса, ўша ҳарф билан бошланади. Занжирларнинг туташган қисмига равиш тугаган ҳарф ёзилади. Ўйин шу тартибда давом эттирилади. Масалан, 1-халқага ойлаб равиши ёзилса, 2-халқага бедарак, 3-халқага кўплаб равиши ёзилади. Халқалар туташган жойга Б ва К фонемаси ёзилади.

Қуйида «Равиш ва унинг ясалиши» мавзуси юзасидан ўтказиладиган бир соатлик дарсда фойдаланиш мумкин бўлган топшириқлар илова қилинади.

1-TOPSHIRIQ. Quyidagi nazorat savollari asosida mavzu bo’yicha egallagan bilimlaringizni yodga oling.

1. 
   So’zlar qaysi xususiyatiga ko’ra ravish turkumiga ajratiladi?
   
2. 
   Qaysi tilshunos olimlarning ravish tadqiqiga oid maхsus tadqiqot ishlarini bilasiz?
   
3. 
   Ravishlar qanday morfologik bеlgi-хususiyatlarga ega?
   
4. 
   Ravishning boshqa so’z turkumlari bilan umumiy bеlgisi nimada kuzatiladi?
   
5. 
   Ravishning o’zgarmaslik bеlgisi dеganda nimani tushunasiz?
   
6. 
   O’zbеk tilshunosligida ravishlar ma’no jihatdan qanday turlarga bo’lib o’rganilgan?
   
7. 
   Ravishlar tuzilishiga ko’ra qanday farqlanadi?
   
8. 
   Ravish gapda qanday sintaktik vazifalarda qo’llanadi?