Toshkent to‘qimachilik va yengil sanoat instituti “Kimyoviy texnologiya” kafedrasi

 
PMS-200-A – (polimetilsiloksan) 50% li emulsiya, ipni ketib qolishdan 
saqlovchi pardoz berishda qo„llaniladi. 
 
 

---

91 
Rang tekislagichlar, mustahkamlovchilar
- kationli preparatlar: 
DSU
- 
ditsianidamidni 
formaldegidli 
kondensatsiyasi 
mahsulotini 
uksusnokisliy tuzi.
Rang chiqaruvchilar
– diazotirlanadigan bo„yovchi moddalar bilan bo„yashda 
azotashkil etuvchi sifatida qo„llaniladi. 

-naftol, 

-oksinaftol 
kislota, 
fenilendiamin. 
Optik oqartiruvchilar 
- rangsiz flyuoressirlanadigan modda, tolaga nisbatan 
moyillikka ega. Ular UB nurlarni yutib, ularni ko„rinadigan - siyohrang, ko„k, 
havoranglarini hosil qiladi. Bu ranglar matoni sariqligini yo„qotadi.
Belaforlar, 
blankoforlar, rilyukslar, gelioflar, xostalyukslar, ultraforlar.
Nazorat savollari: 
1.
Pardozlash jarayonida qo„llanadigan kimyoviy moddalar 
2.
Sirt aktiv moddalar va ularning vazifalari 
3.
Anoionaktiv SAM lar, ularningg turlari va vazifasi 
4.
Kationaktiv SAM lar, ularning turlari va vazifasi
5.
Noionogen SAM lar, ularning turlari va vazifasi 
 
 
 
 
 
 
 

---

92 
9 -MA’RUZA
PAXTA TOLALI MATERIALLARNI BO‘YASH VA GUL BOSISHGA 
TAYYORLASH
Reja: 
1.
Mato assortimentlari. 
2.
Paxta tolali materiallarni bo„yash va gul bosishga tayyorlash
3.
Tuk kuydirish jarayonining vazifasi va maqsadi.
4.
Oxorsizlantirish jarayonining vazifasi va maqsadi. 
To‘qimachilik materiallari assortimetlari
. To„qimachilik materiallari ip, 
bobina, trikotaj va gazlama ko„rinishda bo„lishi mumkin. Trikotaj va gazlama 
umumiy qilib mato deb ham ataladi. Mato assortimentlari juda turli-tumandir 
qo„llanilayotgan mato turiga ko„ra matolar 2 guruhga bo„linadi: 
1.
Bir xil toladan to„qilgan mato. 
2.
Bir necha turdagi tolalardan to„qilgan mato. 
To„qish usuli matoni xossasi va tashqi ko„rinishini belgilaydi. Savdo-sotiq 
nuqtai nazaridan ip gazlamalar quyidagi guruhlarga ajratiladi: 
1.
Bo„z matolar guruhi (oq ko„rinishda,bo„yalgan, gul bosilgan). 
2.
Chit matolar (bo„yalgan va gul bosilgan). 
3.
Oq mato guruhi (choyshabli, meditsina xalati, ich kiyim). 
4.
Satin guruhi (merserlangan, bo„yalgan, gul bosilgan). 
5.
Ko„ylakli matolar (yozgi, qishki, mavsumbop). 
6.
Kiyim-kechak guruhi (bo„yalgan, gul bosilgan, melanj, qishki). 
7.
Astarli matolar. 
8.
Tik guruhi (matrasga mo„ljallangan tik, gul bosilgan). 
9.
Tukli matolar guruhi (asosan bo„yalgan holatda). 
10.
Ro„molchali matolar (ro„mol va ro„molcha). 
11.
Sochiqliklar guruhi (vafeliyli, tukli, dasturxonli). 
12.
Xom mato guruhi. 

---

93 
13.
Jihoz dekorativ maqsadlar uchun (bo„yalgan, gul bosilgan). 
14.
Odeyalali matolar. 
15.
Qadoqlash maqsadida ishlatiladigan matolar. 
16.
Doka va dokali mahsulotlar. 
17.
Texnik matolar guruhi. 
Quyida bir qator ip gazlama assortimentlariga tavsiflar keltirilgan.