Toshkent tibbiyot akademiyasi urganch filiali fakultet va gospital terapiya kafedrasi tibbiyot kasbiga kirish fanining

6. Mashgulot mazmuni:
6.1 Nazariy qismi
MAVZU : Akupunktura umumiy tushunchasi va uni zamonaviy tibbiyotda tutgan o‘rni.
Inson tanasidagi biologik aktiv nuqtalarga nina sanchib davolash turlari va umumiy tushunchalari ,zamonaviy tibbiyotdagi tutgan o‘rni xakida amaliy ko‘nikmalarga ega bo‘lish.

Akupunktura ya’ni igna sanchish bilan davolash (lotincha asiya – igna va ripstit sanchish) xitoy xalq tibbiyotida keng qo‘llanilardi. Bu ularda maxsus po‘lat ignalar bilan tananing aniq nuqtalariga, uning anatomik joylashishiga asoslanib igna sanchiladi. Igna bilan davolash Buyuk ipak yo‘li orqali Xitoydan boshqa davlatlarga tarqalgan. 1955 yilda Pekinda Xitoy xalq tabobati markaziy instituti tashkil etildi. Xitoy tibbiyot konunlariga asosan 695ta nuqtalar bor.

Hozirgi vaqtda igna sanchish usuli bizning mamlakatimizda bo‘lgani kabi, horijda ham ko‘plab tarqalmoqda. Tabiiy, savol tug‘iladi, bizning ilmiy-texnika revolyusiyasi asrimizda oxirgi vaqtlarda bu qadimiy uslubga bo‘lgan qiziqishning ortishi nima bilan izohlanadi ?
IRT davolashning dori vositalarisiz samarali usuli sifatida turli sohadagi shifokorlarga qurol bo‘la olishiga shubxa yuq. Igna bilan davolash samaradorligi foizi turli yillarda turli davolash muassasalarining hisoboti bo‘yicha deyarli bir xil va taxminan 82,2%. Keltirilgan ma’lumotlar asosiy vazifasi bemorni davolash va ularni aziyat chekishdan xalos etish hisoblangan, tibbiyot uchun igna sanchish usulining qimmatli ekanligi haqida ishonarli guvohlik beradi. SHunday qilib, yildan-yilga davolashning qadimiy ushbu usuliga qiziqishning ortib borishi ayniqsa, og‘riq sindromlari va «asr kasalliklari» – allergiya, qon-tomir kasalliklari, nevrozlar, periferik nerv tizimi (radikulit, nevralgiya, nevritlar), turli patologik sindromi bilan MNT funksional kasalliklari bilan kurashishda ignarefleksoterapiyaning yuqori samaradorligini ta’minladi. Bu usul oshqozon va o‘n ikki barmoq ichak yarasi kasalligi, bronxial astma, buyrak sanchig‘i, artritlar, osteoxondrozlar, shok holati va boshqalarda samaralidir.
I.I. Rusetskiy hammualliflikda (1962 y.) hisoblaydiki, ya’ni igna sanchish ta’sir mexanizmining tahlilini mahalliy, segmentar va umumiy serebral, shubhasiz o‘zaro aloqador bo‘lgan ta’sirga bo‘lish maqsadga muvofiqdir. Igna to‘qimaga qanchalik chuqur kirsa, differensirlangan retseptorlar umumiy ta’siri kam bo‘ladi. Igna sanchishning o‘ziga xosligi, uning barcha boshqa reflektor usullardan farqi va, xususan, organizmga teri yoki shilliq qavat orqali davo ta’siri beruvchi jismoniy terapiya hisoblanadi, birinchidan, igna sanchishda ta’sir kichik zonaga tushadi – bu esa nuqtali ta’sirdir. Ikkinchidan (igna sanchish ta’sirining o‘ziga xosligini tushunish uchun, ayniqsa muhim bo‘lgan) nafaqat va terida joylashgan birmuncha sezuvchanlik (eksteroretseptorlar) uchi ta’sirlanadi, balki bevosita teri osti hujayralari, mushaklar, boylamlar, perinevral va perivaskulyar chigallarda igna yuli bo‘yicha uchraydigan proprio-baro-xemo-va angioretseptorlarning mexanik ta’siri o‘ringa ega. To‘qimaga igna kirgizishda organizm tomonidan mahalliy, segmentar va umumiy ta’sir kelib chiqadi
Hozirgi vaqtda 1500 dan ortiq ta’sir nuqtalari ma’lum, ulardan 670 tasi meridianlarda, 543 nuqta meridianlardan tashqarida joylashgan, 458 ta «yangi» nuqta va 200 ga yaqini – aurikulyar.