Toshkent tibbiyot akademiyasi tibbiy pedagogika fakulteti

Faollik nazariyasining asosiy g‘oyasi ham maxsus tashkil etilgan ta’lim muhitida talabalarning falligini tobora oshirib borishdan iborat.

Ishlab chiqilgan faollik naazriyasi o‘quv jarayonida bilimlarni o‘zlashtirish, ularni qayta ishlash va qo‘llash (muammoli va repraduktiv) usullarini o‘rganish bo‘yicha tashkil etiladigan o‘z-o‘zini boshqaradigan faollikdan iborat.

Mazkur qonuniyatlar asosida amaliy jihatdan muhim ahamiyatga molik quydagi nazariy qonuniyatlarni ifodalash mumkin.

Faollashtirish vositalari majmui, ta’limning mazmuni, o‘qitishning shakl va uslublari maqsadga muvofiq o‘z-o‘zini boshqaradigan jarayon sifatida tashkil qilishni ta’minlashi uchun ular quydagi talablarga javob berishi kerak:

• 
  ta’limning hamma bosqichlarida talabalarda o‘qitishning ichki motivlarini qo‘zg‘atish va rivojlantirish;
  
• 
  talabalarning o‘z oldilariga tegishlimaqsadlarin qo‘yish va kegusidagi faoliyatlarini rejalashtirishga rag‘batlantirish mexanizmlarini takomillashtirish;
  
• 
  talabalarda axboratlarni qayta ishlashga doir ta’limiy va aqliy ko‘nikmalarning shakllanishini taminlash;
  
• 
  o‘quvchi-talabalarning o‘rganish- bilish maqsadlariga erishish uchun jismoniy, ahloqiy vairoda kuchlarini oshirish;
  
• 
  ta’lim-tarbiya jarayonida nazarot va o‘z-o‘zini boshqarish orqali talabalar o‘zlarining o‘quv-bilish faloligini boholashni ta’minlash. SHu qoidalarga rioya qilinsa, ta’lim-tarbiyasamaradorligi yanada oshadi.
  

Ta’lim-tarbiya jamiyatning iqtisodiy, ijtimoiy darajasi va madaniyati, uning siyosiy va mafkuraviy tuzilishi mazmunini belgilaydigan masalalarni hal qiladi. SHuning uchun oiladagi yoki jamoadagi, yoki maktab va ishlab chiqarishdagi maqsadga muvofiq yoki tasodifiy tarbiya o‘z mohiyatiga ko‘ra ijtimoiy bo‘ladi, chunki har qanday tarbiya ijtimoiy munosabatlarning su’bekti hisoblanadi va kishining ijtimoiy mohiyatini oshirishga yo‘naltirilshan bo‘ladi.

Didaktika tamoyillari, qonun va qoidalarni sharhlab berishdan avval bu tushunchalarning tom ma’nosini bilib olaylik.

Avval boshdan «qonuniyat», «qonun», «tamoyil», «qoida» degan tushunchalarning tom ma’nosini bilib olaylik.