Toshkent tibbiyot akademiyasi kafedra: jamoat salomatligi va menejment

Ba’zi paytlarda marketing tadqiqotlarini o‘tkazishda barcha sharoitlar mavjud bo‘lsada,ba’zi xollarda ba’zi sabablar ushbu tadqiqotlar jarayonini to‘xtatib qo‘yish mumkin. Ushbu sabablar:

• Ba’zi paytlarda marketing tadqiqotlarini o‘tkazishda barcha sharoitlar mavjud bo‘lsada,ba’zi xollarda ba’zi sabablar ushbu tadqiqotlar jarayonini to‘xtatib qo‘yish mumkin. Ushbu sabablar:

mavjud xisobotlardan olingan to‘laqonli ma’lumotlar
tadqiqot o‘tkazish uchun vaqtning yetishmovchiligi
taxmin qilgan natijalar, kutilgan samaraga erishish uchun xarajatlarning ko‘payib ketishi

Marketing tadqiqotlarini o‘tkazishdan oldin, korxona uchun asosiy muammo nimadan iborat ekanligi va uni yechimini topishni shakllantirib olish kerak. Asosiy muammoning o‘rganish va uni yechimini topish uchun quyidagilarga e’tiborni qaratish lozim:

foydaning o‘sishi va sotuv hajmining oshishiga;
bozorda raqobatchilarning pozitsiyasini kuchayishiga olib keluvchi omillar tahlili
iste’molchilar xulq-atvorini o‘rganish va ularning firma mahsulotiga bo‘lgan munosabatini o‘rganish.

Marketing tadqiqotlarining ob’ektlariga quyidagilar kiradi

sotish hajmi
raqobatchi
reklama tadbirlarining samardorligi
yangi tovar va yangi qadoqlashni bozor qabul qilishi
o‘z tovarlarining bozordagi joylashuvi

Marketing tadqiqotlarida keng tarqalgan vazifalardan:

- bozorni o‘rganish va uning tavsifini bilish;

- bozor sig‘imini aniqlash va uning saloxiyat imkoniyatlarini belgilash;

- asosiy raqobatchilar o‘rtasida bozor ulushini tahlil qilish;

- ishlab chiqarilgan mahsulotning sotish dinamikasini tahlili;

- asosiy raqobatchilarning ishbilarmon faolligi tendensiyasini tadqiq qilish;

- kompaniya mahsuloti iste’molchilarini o‘rganish;

Marketing tadqiqotlarini o‘tkazishning asosiy qoidalari

Marketing tadqiqotlarini o‘tkazishning asosiy qonuniyatlari, uning vujudga kelish, shakllanish va rivojlanishning ob’ektiv sabablari, zarurati bilan belgilandi, hamda uning maqsadi nixoyatda keng va murakkab masalalarni xal qilishga qaratilgandir. U ishlab chiqarishni xaridor ehtiyojiga moslashtirib, talab va taklifni muvozanatiga erishgan xolda, uni tashkil etgan korxona, tashkilotlarga yuqori foyda keltirishdir. Bunga erishish uchun marketing quyidagi muhim vazifalarni xal etmogi lozim: xaridorlar (iste’molchilar) ehtiyojini o‘rganish; tovarlarga bo‘lgan ichki va tashki talablarni o‘rganish; korxonaning faoliyatini xaridorlar ehtiyojiga moslashtirish; talab va taklif to‘g‘risidagi olingan ma’lumotlar asosida bozorni o‘rganish; tovarlar reklamasini tashkil etish, xaridorlarni tovarlarni sotib olishga qiziqishini oshirish;

• Marketing tadqiqotlarini o‘tkazishning asosiy qonuniyatlari, uning vujudga kelish, shakllanish va rivojlanishning ob’ektiv sabablari, zarurati bilan belgilandi, hamda uning maqsadi nixoyatda keng va murakkab masalalarni xal qilishga qaratilgandir. U ishlab chiqarishni xaridor ehtiyojiga moslashtirib, talab va taklifni muvozanatiga erishgan xolda, uni tashkil etgan korxona, tashkilotlarga yuqori foyda keltirishdir. Bunga erishish uchun marketing quyidagi muhim vazifalarni xal etmogi lozim: xaridorlar (iste’molchilar) ehtiyojini o‘rganish; tovarlarga bo‘lgan ichki va tashki talablarni o‘rganish; korxonaning faoliyatini xaridorlar ehtiyojiga moslashtirish; talab va taklif to‘g‘risidagi olingan ma’lumotlar asosida bozorni o‘rganish; tovarlar reklamasini tashkil etish, xaridorlarni tovarlarni sotib olishga qiziqishini oshirish;

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati:

• Аникеева-Науменко Л.О., Пересветова Е.Б. Международный маркетинг: Учебное пособие для бакалавров – М.: МГУПС (МИИТ), 2015. – 275 с.
• Беляев В.И. Маркетинг: основы теории и практики: учебник / В.И. Беляев. – 4-е изд., перераб. и доп. – М.: КНОРУС, 2010. – 680 с.
• . Бец, Роджер. Маркетинг от потребителя. Пер.с анг. – М.: Манн, Иванов и Фербер, 2018. – 696 с.

E’TIBORINGI UCHUN RAHMAT