Toshkent tibbiyot akademiyasi huzuridagi harbiy-tibbiyot fakulteti

10-12 soatni
tashkil etadi.
Ikkinchi navbatda vzvod va guruh tayanch punktlari oxirigacha jihozlanadi; 
tanklar, piyodalar jangovar mashinalari (zirhli transportyorlar) va boshqa o„t 
ochish vositalari uchun zaxira (vaqtinchalik) o„t ochish pozitsiyalari, o„t ochish 
marralari hamda zirhli guruhlar jamlanadigan hududlarda okoplar qaziladi; 
Motoo‟qchi batalyon mudofaa hududida transheya va yurish yo„laklari tizimi 
yaratiladi va takomillashtiriladi; qo„mondonlik-kuzatuv va tibbiy punktlar 

---

82 
oxirigacha jihozlanadi; har bir guruh (ekipaj, raschet) uchun blindajlar, har bir 
vzvod va batareya uchun panagohlar hamda motoo‟qchi batalyon (vzvod) 
qo„mondonlik-kuzatuv punktidagi panagoh, qurol-aslaha, texnika, o„q-dori va 
boshqa moddiy vositalar uchun panagohlar tashkil qilinadi; motoo‟qchi batalyon 
mudofaa hududi va vzvod tayanch punktida soxta ob'ektlar barpo qilinadi; 
qo„shimcha ravishda oldingi chiziq oldida, bo„linmalarning tayanch punktlari 
orasidagi ochiq joylar va qanotlarda to„siqlar o„rnatiladi, shuningdek, manyovr 
yo„llari tayyorlanib, buning barchasi uchun umumiy hisobda yana 
10-12 soat
sarflanadi.
Kelgusida mudofaa hududidagi (tayanch punktidagi) transheya va yurish 
yo„laklari tizimi rivojlantiriladi; muhandislik to„siqlari tizimi kuchaytiriladi; 
qo„shimcha ravishda bo„linmalar manyovri, tashish va evakuatsiya yo„llarining 
tarmog„i rivojlantiriladi; soxta tayanch punktlari, soxta transheyalar, soxta o„t 
ochish pozitsiyalari va boshqa soxta ob'ektlar barpo qilinadi.
Dushman bilan bevosita to„qnash kelish sharoitlarida mudofaaga o„tish 
vaqtida muhandislik to„siqlari, birinchi navbatda, oldingi chiziqning oldi va eng 
muhim yo„nalishda o„rnatiladi. Bo„linmaning pozitsiyalarini jihozlashda, avval 
boshida alohida okoplar qaziladi, so„ngra ular birlashtirilib kichik guruh uchun 
mo„ljallangan okop hamda guruh uchun mo„ljallangan transheyalar hosil qilinadi.
Mudofaa hududini (tayanch punktlarini, pozitsiyalarni) muhandislik nuqtai 
nazaridan jihozlash barcha bo„linmalar, shu jumladan jangovar va texnik ta'minot 
hamda front orti bo„linmalari tomonidan amalga oshiriladi. Muhandislik 
qo„shinlarining shtatdagi va qo„shimcha berilgan bo„linmalari eng murakkab 
vazifalarni bajaradi.
Mudofaa jangini tashkillashtirish mobaynida motoo‟qchi batalyon (vzvod) 
komandiri, belgilangan jangovar matnli va grafik hujjatlardan tashqari, qo„shimcha 
ravishda motoo‟qchi batalyon mudofaa hududining (vzvod tayanch punktining) 
chizmasini ishlab chiqadi.