Toshkent tibbiyot akademiyasi huzuridagi harbiy-tibbiyot fakulteti

Motoo‟qchi batalyonning jangovar tartibi
bir yoki ikki eshelonli qilib 
quriladi. Bir eshelon qilib qurilgan jangovar tartibda tarkibi jangovar (tankchi) 
guruhdan kam bo„lmagan rezerv ajratiladi. Bajarilayotgan vazifa va tabiiy joy 
tavsifidan kelib chiqqan holda motoo‟qchi batalyon vzvodlarning turli xil 
joylashuviga ega bo„lishi mumkin bo„lib, bunda vzvodlardan biri, olovli “qop” 
hosil qilgan holda oldinga yoki orqaga siljitilishi, ochiq qolgan qanotda esa 
uchburchak shaklda joylashishi mumkin.
Motoo‟qchi batalyonning birinchi eshelonidagi vzvod barcha vositalardan o„t 
ochish bilan dushmanga shikast yetkazish hamda uning oldingi chiziqni yorib 
o„tishiga yo„l qo„ymaslik maqsadlarida birinchi va ikkinchi transheyalarda tayanch 
punktini tayyorlaydi.

---

56 
Motoo‟qchi batalyonning ikkinchi eshelonidagi vzvod dushmanning birinchi 
pozitsiyani yorib o„tishiga yo„l qo„ymaslik, maqbul sharoitlarda esa qarshi hujum 
bilan uning birinchi va ikkinchi transheyalardan yorib o„tgan bo„linmalarini yo„q 
qilish maqsadlarida uchinchi, ba'zan esa to„rtinchi transheyalarda tayanch punktini 
tayyorlaydi. Piyodalar jangovar mashinalaridagi tankchi va motoo„qchi vzvodlar, 
bundan tashqari, qarshi hujumni amalga oshirish uchun tizilish marralari bilan mos 
kelishi mumkin bo„lgan bir-ikkita o„t ochish marralarini tayyorlaydilar.
Motoo‟qchi batalyon rezerviga ajratilgan vzvod (jangovar, tankchi guruh) 
jamlanish hududini egallab, unda mudofaa uchun tayanch punktini tayyorlaydi 
hamda to„satdan yuzaga keladigan vazifalarni bajarishga shay bo„lib turadi.
Motoo„qchi batalyonining minomyot batareyasi, odatda, motoo‟qchi 
batalyon komandiri bo„ysunuvida qoladi hamda to„liq tarkibda birinchi 
eshelondagi motoo„qchi vzvodlar jangiga madad berish uchun qo„llaniladi. Bundan 
tashqari, motoo„qchi batalyonning minomyot batareyasi vaziyat sharoitlari, tabiiy 
joy tavsifi va komandir qaroriga bog„liq holda to„liq tarkibda motoo‟qchi 
batalyonning asosiy sa'yi-harakatlari jamlangan yo„nalishda mudofaalanayotgan 
vzvod yoki o„t ochish guruhlari ko„rinishida birinchi eshelon vzvodlarining 
ixtiyoriga berilishi mumkin.
Tankka qarshi guruh, odatda, jamlanish hududini egallaydi hamda 
markazlashgan holda (to„liq tarkibda) dushman tanklari va boshqa zirhli 
ob'ektlariga qarshi kurashish, shuningdek, ochiq qolgan qanotni himoya qilish va 
qarshi hujumni ta'minlash uchun tank hujumining xavfi mavjud bo„lgan 
yo„nalishda qo„llaniladi. Yopiq va past-balandliklarga ega tabiiy joylarda tankka 
qarshi guruh raschetlarga ajratilib birinchi eshelon vzvodlari ixtiyoriga berilishi 
mumkin.
Zenit bo„linmasi, qoidaga ko„ra, bevosita motoo‟qchi batalyon 
komandirining bo„ysunuvida qoladi hamda mudofaa hududida motoo‟qchi 
batalyonni shtatdagi va qo„shimcha berilgan bo„linmalarining havodan beriladigan 
zarbalardan ishonchli himoyalanishi ta'minlanadigan qilib joylashadi.

---

57 
 

---

58 
Motoo‟qchi batalyon taktik guruhini shakllantirish (yoki uni kuchaytirish) 
mobaynida motoo‟qchi batalyonga qo„shimcha berilgan qo„shin turlari va maxsus 
qo„shinlar bo„linmalari motoo‟qchi batalyon komandirining qaroriga muvofiq 
qanday maqsadlar uchun mo„ljallanganligiga ko„ra jangovar tartib elementlari 
o„rtasida taqsimlanadi.