Toshkent tibbiyot akademiyasi huzuridagi harbiy-tibbiyot fakulteti

Dushmanni baholash
mobaynida komandir quyidagilarni o„rganib chiqishi 
kerak: dushman qurolli tuzulmalari joylashgan (jamlangan) taxminiy hudud, 
ularning tarkibi, qurol-aslahasi, kuchaytirilishi mumkinligi va motoo‟qchi 
batalyonning (vzvodning) mas'uliyatiga biriktirilgan zonadagi (bo„lg„usi harakatlar 
hududidagi) harakatlarini ehtimoliy tavsifi; dushmanning kuchli va kuchsiz 
tomonlari, uning qo„poruvchilik-razvedka (jangovar) harakatlarni olib borish 
bo„yicha imkoniyatlari, shuningdek, hujum va pistirmalar tashkillashtirilishi 
taxmin qilinayotgan joylar; dushmanning uzoq davom etadigan avtonom jangovar 
harakatlar, shu jumladan terrorchilik va qo„poruvchilik harakatlarini olib borish 
bo„yicha imkoniyatlari; bo„lg„usi harakatlar hududidagi ijtimoiy-siyosiy vaziyat, 
aholining tarkibi va uning kayfiyati; dushman qurolli tuzulmalari turgan 
(joylashgan) hududlarda bo„lishi mumkin bo„lgan to„siqlarning, qo„riqlash va 
mudofaaning tizimi, shuningdek, uning turg„un ravishda faol jangovar faoliyat 
ko„rsatishi uchun bo„lg„usi harakatlar hududidagi egallanishi kerak bo„lgan eng 
muhim marra va ob'ektlar (uchastkalar); dushmanni manevr yo„llarining 
mavjudligi, uning jangdan chiqishi yoki undan bosh tortishining ehtimoli.
Dushmanni baholash asosida komandir quyidagi xulosalarni chiqaradi: 
nimani qo„shimcha razvedka qilish talab etiladi, qanday qilib dushmanning kuchsiz 
tomonlaridan foydalanish, kuchli tomonlarini esa zararsizlantirish mumkin, qaysi 
marralarni (ob'ektlarni) birinchi navbatda egallash (bostirish, yo„q qilish) kerak; 
o„ta muhim ahamiyatga ega va toifalangan ob'ektlarni mustahkamlash hamda 
ularni dushmanning qurollangan tuzulmalari tomonidan egallanishiga yo„l 
qo„ymaslik bo„yicha qanday choralar ko„rish kerak, shuningdek, ularni o„tkazilishi 
tashabbusni qo„lda ushlash va uning jangovar faolligini kamaytirishni 

---

178 
ta‟minlaydigan tadbirlar; tinch aholi o„rtasidagi talofatlarga yo„l qo„ymaslik uchun 
bo„lg„usi harakatlar hududida fuqarolarni himoyalash bo„yicha o„tkazilishi kerak 
bo„lgan tadbirlar; mas'uliyatiga biriktirilgan zonada (bo„lg„usi harakatlar hududida) 
vayron qilinishiga yo„l qo„yib bo„lmaydigan yoki vayron qilish darajasi 
chegaralangan sanoat, ma'muriy, ekologik va boshqa ob'ektlarning mavjudligi.