Тошкент Тиббиёт Академияси

ИШЛАБ ЧИҚАРИШ ОБЪЕКТЛАРИДА ТЕХНОЛОГИК ЖАРАЁНЛАРИНИ ТАШКИЛЛАШТИРИШГА ҚЎЙИЛГАН ГИГИЕНИК ТАЛАБЛАР.
Технологик жараёнларни ташкиллаштириш ва ишлаб чиқиш, ишлаб чиқариш мосламаларини яратишда қуйидагиларга эътибор берилади:
а) хона ҳавосида атмосфера ва чиқинди сувларда заҳарли ва хидли моддаларни минимал ажралиб чиқиши ёки бўлмаслиги, ишлаб чиқариш хоналарида иссиқлик ва намликни минимал ажралиб чиқиши ёки бўлмаслиги;
б) шовқин, тебраниш, ультратовуш, электромагнит майдон радиочастоталари, статик электр ва ионлаштирувчи тўлқинларни минимал ҳосил бўлиши ёки ҳосил бўлмаслиги;
в) физик зўриқиш, ишловчиларда чарчашни олдини олишни камайиши.
Юқорида кўрсатилган талабларни амалга оширишда ишлаб чиқариш мосламаларини модернизациялашда ва қонструкциялашда, технологик жараёнларни ташкиллаштиришда қуйидагилар қўлланилади:
а) зарарли моддаларни кам зарарли ёки зарарсиз моддалар билан алмаштириш;
б) иш зонасида зарарли моддаларни ҳосил бўлиши ва келиб тушишини максимал қисқартириш (чанг ҳосил қилувчи материалларни намлш, оловли иситкичларни электр иситгичлар билан алмаштириш, қаттиқ ва суюқ ёқилғиларни газсимон билан алмаштириш, мосламаларни герметиклаш, гидро ва пневмотранспортлардан фойдаланиш).
в) шовқин, тебраниш ва бошқа зарарли омиллар манбаи бўлмиш технологик жараён ва мосламаларни, материалларни шовқин ва тебраниш ютувчи мосламаларни иш жойига ўрнатиш ва алмаштириш;
г) ишлаб чиқариш жараёнини узлуксизлиги;
д) технологик мосламаларни санитар-техникка автоблокировка қилиш, алоҳида жараён ва операцияларни автоматик назорат ва сигнализация қилиш, ишлаб чиқариш операцияларини автоматлаштириш, уларни дистанцион бошқариш, сигналли газоанализаторларни автоматик систеъма ҳимоя воситаларини блокировка қилиш, маҳаллий отсос, аварияли вентиляция, гидрант ва бошқаларни) қўллаш;
е) истилган мослама қобиғини изоляция қилиш, коммуникация, иш жойларига ҳимояловчи мосламаларни ўрнатиш;
ж) жисмоний меҳнатни механизациялаш;
з) иш жойини рационал ташкиллаштириш, ҳаво муҳитида оптимал параметрлар, яратиш ёритилган, шовқин, тебраниш ва бошқалар.
и) ҳаракатланувчи детал ва мосламаларни ҳавфсизлигини таъминлаш;
к) технология чиқиндиларда зарарли заррачаларни ушлаб қолиш ва тозалаш; тозаланган ҳаво ва сувни технологик жараёнда қайтадан фойдаланиш;
Ҳар қайси янги ишлаб чиқаришда, жараёнда ва мосламаларни лойиҳасини технология қисмида қуйидагилар мавжуд:
- ишлаб чиқариш жараёнида қўлланиладиган ва ажралиб чиқадиган зарарли моддалар ва физик омилларни тўлиқ таснифи, лойиҳа механизмида қўлланиладиган техник тасниф, коммуникацияга таъсир этувчи шароитлар;
- янги ишлаб чиқилган ва тасдиқланган гигиеник меъёрлар, шу билан бирга импорт кимёвий препаратлар, технологик жараёнлар натижасида ажралиб чиқувчи янги кимёвий маҳсулотлар, шовқин, тебраниш ва бошқа зарарли физик омиллар таснифи ва уларни камайтириш чоралари, мосламаларни таъмирлаш ва монтаж ишларида;
- монтаж ишларида ва эксплуатация жараёнида огоҳлантирувчи сигнализацияни текшириш ва ўрнатиш қоидалари, уларни лойиҳада кўрсатилган чизмаси ва таъсир этиш принципи, қўлланилиши ва таснифи;
- қўшимча плошадкалар, светильниклар, санитар гигиеник мосламалар ҳақида кўрсатмалар;
- мосламаларни таъмирлаш ва монтаж ишларида оғир детал ва боғламларни ўрнатиш ва олиш шароитини ўзига хослиги (схема ва чизмаларни илова қилган ҳолда)