Тошкент тиббиёт академияси ҳузуридаги педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг

MEDA OSTI BEZINING INKRETOR QISMI 

Me‟da  osti  bezi  (pancreas)  ning  ichki  sekretsiya  gormoni  –  insulin  va 

glYukagon, me‘da osti bezining tana va dum bo‘laklari tarkibida joylashgan maxsus 

hujayralar  (pankreatik  Langergans  orolchasi)da  ishlanadi  va  qonga  shimiladi. 

GlYukagon gormoni qonda glYukozaning miqdori kamayganda jigardagi glikogenni 

glYukozaga  aylantirib,  uning  miqdorini  4,5-6,5  mmol/l  ga  tenglashtiradi.  Insulin 

gormoni qonda glYukoza oshib ketsa, glYukozani glikogenga aylantirib organizmda 

qand  miqdorini  bir  me‘yorda  saqlaydi.  Insulin  ishlab  chiqarilishining  kamayishi 

qandli diabet kasalligiga sabab  bo‘ladi. Bunda bemor  bir kecha-kunduzda  5–6  l  suv 

yo‘qotib, organizm suvsizlanadi, u juda tashna bo‘lib, ko‘p suv ichadi. Qon tarkibida 

qandning ko‘payishi sababli jigarda ham glikogen miqdori kamayadi, oqsil va yog‗lar 

parchalanib  qandga  aylanadi,  natijada  odam  ozib  ketadi.  Shu  sababli  organizm 

funksiyalari  (nafas  funksiyasi  ham)  o‘zgarib,  bemor  hushdan  ketishi,  ahvoli 

og‗irlashib,  hatto  o‘lim  sodir  bo‘lishi  mumkin.  Shuning  uchun  qand  kasalligiga 

duchor  bo‘lgan  odamlar  shirinlik,  oq  non  va  xamir  yemasliklari,  vrach  maslahati 

bilan insulin olib turishlari kerak.