Toshkent pediatriya tibbiyot instituti

Gialoplazma  –  sitoplazmaning  gomogen  yoki  mayda,  elektron 
zichligi  past  donalar  tutgan  qismi.  U  suyuq  (zol)  holatdan  quyuq  (gel) 
holatiga  o‘tib  turadi,  gialoplazma  ko‘proq  yarim  suyuq  holatda  bo‘lib, 
sitoplazmaning  matriksini,  uning  ichki  muhitini  belgilovchi  hamdir. 
Gialoplazmaning 20-25 foiz qismi globulyar oqsillar, metabolizm uchun 
zarur bo‘lgan fermentlardan iborat.  
Organellalar  (organoidlar)  hujayralardagi  doimiy  va  maxsus 
vazifalarini  o‘tovchi  xamda  maxsus  tuzilishga  ega  tuzilmalar 
xisobalanadi.    Ular  elektron  mikroskop  ostida  yaxshi  ko‘rinadi. 
Organellalar  umumiy  va  maxsus  bo‘ladi.  Umumiy  organellalar 
membranali va membranasiz bo‘lib, membranali organellalar membrana 
qavati  soniga  ko‘ra  bir  va  ikki  membranalilarga  bo‘linadi.    Bir 
membranalilarga  lizosomalar,  endoplazmatik  to‘r,  Golji  apparati 
(plastinkali  kompleks)  va  peroksisomalar  kiradi.  Ikki  membranalilarga 
esa, mitoxondriyalar kiradi.  

---

 
24