Toshkent pedagogika kolleji

Yugurish mashqlarining axamiyati.


Yugurish- siklik tipdagi harakatdir. Yurish kabi u ham tayanch momentlarining yuzada almashib turishi bilan bajariladigan sikllarning takrorlanishi, oyoqlarning navbatma navbat oldinga ko’chirish, qo’llar harakatining yo’g’onligi bilan harakterlanadi. Yugurishga o’rgatishdagi mashqlar oyoqqa va qo’lning muvofiq harakati bilan kechadigan oldinga intiladigan yengil, tezkor, erkin harakatni hosil qilishga qaratilgandir.




Yugurish bola 2 yoshga yetganda shakillanadi va 3yoshga yetganda o’z takomilliga yetadi. 2,5-3 yoshli bolaning yugurishi mayda qadamligi bilan harakterlanadi. Ko’pchilik bolalar joylaridan keyin qo’zg’aladilar, oyoq kaftini to’liq bosib yuguradilar.



Bu yoshda bolalar yurishdan ko’ra yugurishni ma’qul ko’radilar. Yugurish ko’nikmasini dastlab o’zlashtirayotganda ular notekis, qiyin qadam tashlab, yo’nalishiga yaxshi rioya qilmay yuguradilar. O’rgatish natijasida to’g’ri yugurish belgilari mustaxkamlanib boradi: parvoz holatida gavda oldinga biroz egilgan, bosh ko’tarilgan, qo’llar tirsaklardan bukilgan, qo’l va oyoqlar harakati muvofiqlashgan bo’ladi. 4dan 7yoshgacha bo’lgan bolalarda turli masofalarga yugurish vaqti sezilarli darajada yuguradi



Olingan malumotlarga qaraganda 30mga yugurish vaqti oshmay, qisqarib boradi. Mahsus tekshirishlar yugurishning asosiy komponentlari dinomikasini ko’rsatmoqda: 4 yoshdan 7yoshgacha bo’lgan bolalarda yugurish qadamlarining izchil uzayib borishi kuzatiladi, ayni paytda yugurish qadamlari chastotasi ozgina o’zgaradi..



Shunday qilib maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarda yugurish tezligining o’sishi ko’p darajada yugurish qadamlari uzunligining ortishining hisobiga kechadi. Bola 4yoshga yetganda mashq qilish tasirida yugurish vaqtidagi ko’p va oyoqlar harakatlari kordinatsiyasi yaxshilanadi, parvozlik,ritmlik takomillashadi.

3. Turli yosh guruhlarda yurish, yugurish mashqlarining ahamiyati va turlari.

Kichik guruh;yurish:to’p-to’p bo’lib yurishga,doira bo’ylab juft juft bo’lib yurishga, yurishdan yugurishga o’tishga, ketma-ket yurishga o’rgatish nazoratda tutiladi.




O’rta guruh;yurish : oyoq uchida tizzalarini baland ko’tarib yurishga tovonda, oyoqni kaftlarini yon tomoni bilan yurish, turli buyumlar oralab, yon tomonga yurish. Harakat tempi va yo’nalishini o’zgartirib safda yurish.