Toshkent moliya instituti “tasdiqlayman”

Avariya sertifikati
 - mol-mulk sug’urta xodisasi tufayli zararlanganda, 
ko’rilgan  zararning  miqdori  va  xarakterini  tasdiqlovchi  hujjat.  Avariya 
sertifikati avariya komissari (adjaster) tomonidan tuziladi va tegishli komissiya 
xaqi  hisobiga  sug’urtalanuvchiga  taqdim  etiladi.  Avariya  sertifikati 
sug’urtalanuvchining  sug’urta  qoplamasini  olish  to’g’risidagi  arizasiga  ilova 
etiladi  va  qoplamani  to’lashda  sug’urta  kompaniyasiga  asos  bo’lib  xizmat 
qiladi. 
Addendum
  -  ilgari  tuzilgan  sug’urta  va  kayta  sug’urtalash 
shartnomasiga tomonlarning o’zaro kelishuvi bilan qo’shimchalar kiritish. 
Adjaster
  -  sug’urta  xodisasi  ro’y  berishi  munosabati  bilan 
sug’urtalanuvchi  tomonidan  bildirilgan  e’tirozni  tartibga  solishda  sug’urta 
kompaniyasining  manfaatlarini  himoya  etuvchi  jismoniy  yoki  xuquqiy  shaxs. 
U  sug’urtalanuvchi  bilan  unga  to’lanadigan  sug’urta  qoplamasi  miqdorini 
kelishishga harakat qiladi. Adjaster sug’urta xodisasini ro’y berish sabablarini 
o’rganadi  va  tahlil  etadi.  Ushbu  tahlil  natijalari  bo’yicha  sug’urta 
kompaniyasiga  ekspert  xulosasini  tuzadi  hamda  avariya  komissari 

---

 
140 
funktsiyasini  bajaradi.  Adjaster  vazifasini  sug’urta  kompaniyasining  tarkibiy 
bo’limi yoki ixtissoslashgan tashkilot amalga oshirishi mumkin. 
Aktuariy 
-  lotin  tilidan  tarjima  qilganda  hisobchi  degan  ma’noni 
bildiradi.  Aktuar  hisob-kitoblar  nazariyasini  o’zlashtirib  olgan  sug’urta 
matematikasi  sohasidagi  mutaxassis.  U  sug’urta  tariflarini  hisoblash  va 
metodologiyasini  ishlab  chiqish,  uzoq  muddatli  sug’urta  turlari  bo’yicha 
sug’urta  zahiralarini  shakllantirish  bilan  bog’liq  hisob-kitoblarni  amalga 
oshirish  bilan  shug’ullanadi.  Hozirgi  paytda  Angliyada  aktuariylar  instituti 
faoliyat ko’rsatmoqda. Aktuariylarning xalqaro uyushmasi mavjud.