Toshkent moliya instituti “Sug’urta” fakulteti st-72 guruh talabasi Jabborov Ravshanbekning “Statistika” fanidan

Alternativ belgi - ikki qarama-qarshi, biri-birini taqozo qilmaydigan belgilardir.

Statistik ma’lumotlar bir belgi yoki maqsadga muvofiq bir nechta belgilar asosida guruhlanishi mumkin. Ikki va undan ortiq belgilari bo‘yicha guruhlashlar kombinatsion (aralash) guruhlashlar deyiladi.

Statistik ma’lumotlar bir belgi yoki maqsadga muvofiq bir nechta belgilar asosida guruhlanishi mumkin. Ikki va undan ortiq belgilari bo‘yicha guruhlashlar kombinatsion (aralash) guruhlashlar deyiladi.

Statistik ma’lumotlarni guruhlashda dastlab guruhlash oralig‘ini aniqlab olish lozim. Guruhlash teng oraliqli va tengsiz oraliqli bo‘lishi mumkin. Bu

kuzatilgan hodisa va jarayonlar mohiyatidan, guruh soni va belgi xususiyatlariga bog‘liq.

Teng oraliq deyilganda barcha guruhlar uchun bir xil oraliq miqdori tushiniladi va u quyidagicha aniqlanadi.

i=

bu yerda:

i – oraliq kattaligi (miqdori)

• Xmax - guruhlash belgisining eng katta miqdori (varianti);
• Xmin - guruhlash belgisining eng kichik miqdori (varianti);
• n - guruhlar soni.

•  

Ko‘pincha guruhlar soni aniq bo‘ladi. Bu kuzatish maqsadi va vazifasidan kelib chiqib, ularni to‘liq amalga oshirish uchun kerakli sonda bo‘lishi lozim. Agarda guruhlarning optimal sonini aniqlash lozim bo‘lsa, unda Sterdjess formulasidan foydalanamiz.

Ko‘pincha guruhlar soni aniq bo‘ladi. Bu kuzatish maqsadi va vazifasidan kelib chiqib, ularni to‘liq amalga oshirish uchun kerakli sonda bo‘lishi lozim. Agarda guruhlarning optimal sonini aniqlash lozim bo‘lsa, unda Sterdjess formulasidan foydalanamiz.

n = 1 + 3,322 lg N:

bu yerda:

N–to‘plamdagi birliklar soni

Guruhlashda taqsimot qatorlari tuziladi. Taqsimot qatorlari deb hodisa va jarayonlarning biror belgi bo‘yicha ma’lum bir tartibda taqsimlanishiga aytiladi.

Guruhlashda taqsimot qatorlari tuziladi. Taqsimot qatorlari deb hodisa va jarayonlarning biror belgi bo‘yicha ma’lum bir tartibda taqsimlanishiga aytiladi.