Toshkent moliya instituti sh. To‘laganova

Yakka mahsulotlar va raqobatda turgan mahsulotlar talab darajasi iste’molchilarning yangi mahsulotga munosabati, mahsulot assortimenti, qadoqlash, servis darajasi, mahsulotning qonun normalari va qoidalariga mos kelishi, iste’molchilarning aniq talablari marketing tadqiqoti obyekti hisoblanadi.

Oz harakatda ko‘proq daromad olish darajasi ham xos kelishini aniqlash, narx tadqiqoti asosida bo‘lishi mumkin.
Mahsulotni iste’molchiga zudlik bilan yetkazish va uni sotishning yo‘llari, yo‘nalishi va mablag‘larini aniqlash uchun mahsulot harakatlanishi va sotuvchi tadqiqoti o‘tkaziladi.
Marketing tadqiqotining asosiy yo‘nalishlaridan yana biri - qanday, qachon va qay yo‘l bilan mahsulotlarga qiziqishni orttirish, reklama tadbirlarini muvaffaqiyatli o‘tkazish, mahsulot ishlab chiqaruvchining bozordagi obro‘sini oshirishni aniqlashga yordam beruvchi reklamalar va tizimlar tadqiqotidir.
Ichki muhit tadqiqoti tashqi va ichki muhitlar omillarini solishtirish natijasida korxonaning raqobatbardoshlik darajasini aniqlashni qamrab oladi. U tadqiqotchilik jarayonining asosi bo‘lib, tadqiqotning muammo va maqsadlarini tuzish hisoblanadi. Marketingning tadqiqoti jarayonida bozorlarning imkoniyatlari tahlil qilinadi.
Marketing tadqiqotlarining mohiyati mavjud mahsulotning yetkazilishi, ya’ni bozorlarda ham imkoniyatlarni ro‘yobga chiqarishda, bozor chegaralarining uzoq muddatga mo‘ljallab kengaytirilganligida mahsulotlarni ishlab chiqarishda, yangi va eski mahsulotlarning bozordagi modifikatsiyasini kengaytirishda ko‘rinadi. Marketing tadqiqotini o‘tkazish natijasida mahsulotlarni yetkazishni yaxshilash imkoniyatlari sof foydaning ko‘tarilishidagi firma maqsad va resurslari qo‘llanilishida aniqlanadi.
Maqsadli bozor tanlovi aniq bir mahsulotga talabni belgilash, bozor segmentlarini saralash va mahsulotning bozorda o‘z o‘rnini egallashini ko‘zda tutadi. Bunda yetkazib beruvchilar, aloqachilar va raqobatchilar o‘rtasidagi munosabatlar hisobga olinishi kerak. Natijada firmaning qanday mahsulot ishlab chiqarishi, uni qayerda, qanday xaridorga sotishini aniqlab olinadi.