қадам:Блок символлари ёрдамида жадвал тўлдирилади ва бу жадвалда символнинг тартиб рақами учун маълум бир жой ажратилади.
қадам:Жадвалдаги символларни ўқиш маршрутларнинг бири бўйича амалга оширилади. Маршрутлар сонининг ошиши шифр криптотурғунлигини оширади. Маршрутлар кетма-кет танланади ёки уларнинг навбатланиши калит ёрдамида берилади.
қадам:Символларнинг шифрланган кетма-кетлиги белгиланган Лузунликдаги блокларга ажратилади. Лкатталик биринчи қадамда дастлабки информация бўлинадиган блоклар узунлигидан фарқланиши мумкин
Маълумотларни расшифровка қилиш эса тескари тартибда амалга оширилади.Калитга мос холда маршрут танланади ва бу маршрутга биноан жадвал тўлдирилади. Жадвалдан символлар элемент номерлари келиши тартибида ўқилади.
Мисол:
Дастлабки матнТ0 = <ЎРИНАЛМАШТИРИШУСУЛИ> ни шифрлаш талаб этилсин. Калит ва шифрланган блоклар узунлиги мос холда қуйидагиларга тенг:
К = <2,1,1> Л = 4
Шифрлаш учун маҳсус жадвал ва иккита маршрутдан фойдаланилади. Берилган шартлар учун матрицалари тўлдирилган маршрутлар график кўринишда ифодаланади. Амалиётда ўрин алмаштириш усулини амалга оширувчи маҳсус шифрловчи ва дешифрловчи аппарат воситалар ишлатилади. Ўрин алмаштириш усулларининг амалга оширилиши содда бўлсада, улар иккита жиддий камчиликларга эга. Биринчидан, бундай шифрлашни статистик усуллар ёрдамида фош қилиш мумкин. Иккинчидан, агар дастлабки матн узунлиги Ксимволлардан ташкил топган блокларга ажратилса, ширфни фош қилиш учун шифрлаш тизимига биттасидан бошқа
барча символлари бир хил бўлган матн информациясининг К-1блогини юбориш кифоя.
Шфрлашнинг аналитик усуллари
Матрица алгебрасига асосланган шифрлаш усуллари энг кўп тарқалган. Бунда дастлабки информациянинг Вк = ( бж ) веcтор кўринишида берилганк – блокини шифрлаш А = ( аиж) матрица калитни Бк векторга кўпайтириш орқали амалга оширилади. Натижада Ск = ( cи) веcтор кўринишидаги
шифроматн блоки ҳосил қилинади. Бу векторнинг элементлари си =
aijbj j
ифодаси орқали аниқланади.Информацияни расшифровка қилиш Ск
векторларни А матрицага тескари бўлган А
кўпайтириш орқали аниқланилади.
1 матрицага кетма-кет
Ширфлашнинг аддитив усуллари
Шифрлашнинг аддитив усулларига биноан дастлабки информация символларига мос келувчи рақам кодларининг кетма-кетлигигамма деб аталувчи қандайдир символлар кетма-кетлигига мос келувчи кодлар кетма- кетлиги билан кетма-кет жамланади. Шу сабали, шифрлашнинг аддитив усуллари гаммалш деб ҳам аталади. Ушбу усуллар учун калит сифатида гамма ишлатилади. Аддитив усулларнинг криптотурғунлиги калит узунлигига ва унинг статистик кўрсатгичларининг текислигига боғлиқ. Агар калит шифрланувчи символлар кетма-кетлигидан қисқа бўлса, шифроматн криптоаналитик томонидан статистик усуллар ёрдамида расшифровка қилиниши мумкин. Калит ва дастлабки информация узунликлари қанчалик фарқ қилса, шифроматнга муваффақиятли ҳужум эҳтимоллиги ҳам шунчалик ортади. Агар калит узунлиги шифрланувчи информация узунлигидан катта бўлган тасодифий сонларнинг даврий бўлмаган кетма-кетлигидан иборат бўлса, калитни билмасдан туриб, шифроматнни расшифровка қилиш амалий жиҳатдан мумкин эмас. Амалиётда асосини псевдотасодифий сонлар генераторлари (ёки датчиклари) ташкил этган аддитив усуллар энг кўп тарқалган ва самарали ҳисобланади. Бундай генераторлар псевдотасодифий
сонларнинг чексиз кетма-кетлигини шакллантиришда нисбатан қисқа узунликдаги дастлабки информациядан фойдаланилади. Псевдотасодифий сонлар кетма-кетлигини шакллантиришда конгруент генераторлардан ҳам фойдаланилади. Бу тоифага мансуб генераторлар сонларнинг шундай псевдотасодифий кетма-кетликларини шакллантирадики, улар учун генераторларнинг даврийлиги ва чиқиш йўли кетма-кетликларининг тасодифийлиги каби асосий кўрсатгичларини қатъий математик тарзда ифодалаш мумкин. Бундай генераторларни аппарат ёки дастурий воситалар ёрдамида осонлик билан яратиш мумкин.
Do'stlaringiz bilan baham: |