Toshkent moliya instituti r. H. Ayupov, G. R. Boltaboeva raqamli iqtisodiyot asoslari

Facebook

ni  (

yoki  boshqa 

istalgan  ijtimoiy  tarmoqni

)  tasavvur  qiling.  Aytish  mumkinki,  mobil  profil  – 

sizning  hisob  qaydingiz  yoki  ejektron  shaxsdir. 

Facebook

  hisob  qaydidan  farqli 

ravishda,  hamyon  bir  qator  funksiyalarga  ega  bo‘lib,  turli  xildagi  shaxsiy  va 

professional  axborotlarni,  shuningdek,  boyliklar,  shu  jumladan,  pulni  saqlaydi. 

Bundan tashqari, unga faqat siz ulanish imkoniga ega bo‘lasiz va o‘zingiz istagan 

axborotni ochib berishingiz mumkin bo‘ladi.Albatta,  bu yerda reklama –uchinchi 

tomonlar  yoki  sizning 

HR

-bo‘limining  ijtimoiy  paket  tarkibidagi  ochiq 

to‘plamyoki  o‘zgartirilish  haqida  e’lonlar  bo‘ladi,  lekin  siz  ularni  ko‘rib 

chiqqaningiz  tufayli,  daromad  yoki  boshqa  bir  mukofot  olasiz.  Bu  ko’pchilik 

tomonidan «

e’tibor bozori

» deb ataladi. Siz reklamani tomosha qilish yoki u bilan 

aloqa  qilish  uchun,yangi  reklama  kampaniyasida  ishtirok  etish  uchun,  robot 

emaslgingizni  tasdiqlash  yoki  skaner  qilingan  hujjatlarni  kiritish  uchun 

mikrokompensatsiya  olasiz.  Yangiliklar  oqimi,  nashrlar  tizimi  vae’tiborbozori 

o‘xshashib 

ketadi, 

lekin 

ularda 

to‘lovlar 

turlicha 

usulda 

amalga 

oshiriladi.Tajribaning  ko‘rsatishicha,  raqamli  davrda  g‘alaba  oxir-oqibat  qiymat 

(

boylik

)  ortida  qoladi.  Taqsimlangan  foydaning  afzalliklari  foydalanuvchilar  va 

kompaniyalar  uchun  bir  talay.  Ijtimoiy  media  kompaniyalari  resurslarning  juda 

katta  ekanligiga  qaramay,  ularda  ochiq  muhitda  ishlab  chiqish  mumkin  bo‘lgan 

funksionallik xilma-xilligining cheki yo‘q. Yopiq formatli operatsion tizimlar bilan 

Linux

  muvaffaqiyatlari  va  kuchini  taqqoslang.  Blokcheyn  texnologiyalari 

havfsizlikni  ham  ta’minlaydi.  Sizning  hayotingiz  siz  istagan  darajada  maxfiy 

---

Toshkent Moliya instituti 

R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 

 

bo‘ladi. Hech qanday ijtimoiy tarmoqsizning axborotingizni sizning ruxsatingizsiz 

davlatga  sota  olmaydi  yoki  uning  chiqib  ketishiga  yo‘l  qo‘yishi  mumkin  emas. 

Agar  siztotalitar  davlatda  dissident  bo‘lsangiz, sizning  tarmoqda  yozayotgan  yoki 

o‘qiyotgan  narsalaringizni  hech  kim  kuzata  olmaydi.  Siz  o‘z  axborotingizga  ega 

ekanligingiz  sababli,  e’tiboringiz  va  harakatlaringiz  bilan  birga  uni  monetizatsiya 

qilishingiz  ham  mumkin  bo’ladi.  Kompaniyalar  ham  o‘z  xodimlarinng  bunday 

platformalardan  biznes  uchun  foydalanishini  rag‘batlantirishi  lozim.  Qimmatli 

kadrlarni  jalb  qilish  uchun  kompaniya  xodimlarning  shaxsiy  ma’lumotlari  va 

havfsizlikka  hurmatini  va  korporativ  odob-axloqni  namoyish  etishi  lozim.  Yana 

ham  muhimi,  tarmoq  tuzilmasiga  ega  bo‘lish  va  tashqaridan  mutaxassislar  jalb 

qilish bilan birga, har bir firma hamkorlar ularga ishonadigan bir nechta korxonalar 

birgalikda  ishlashi  uchun  platformalar  taklif  qilishi  ham  mumkin. Bularni  qanday 

tarzda  amalga  oshishini  esa  albatta  barcha  narsaga  qodir  bo’lgan  vaqt  ko‘rsatadi. 

Umuman,  tarmoq  tuzilmasiga  ega  bo‘lganochiq  kompaniyalar  innovatsiyalarni 

rag‘batlantirish hamda aksiyadorlar, mijozlar va butun jamiyat uchun sifatli boylik 

yaratish  imkoniyatlaridan  foydalanish  uchun  katta  va  radikal  salohiyatga  ega 

bo‘ladi.Texnologiya bozordagi harajatlarni pasaytirishda davom etadi, bas shunday 

ekan,  korporatsiya  doirasida  kamida  faqat  dasturiy  ta’minot  va  kapital  qolishini 

tasavvur qilish mumkin.Birinchidan, «qidirish» harajatlari pasayishda davom etadi, 

yangi  agentlarmavjud  yoki  qachonlardir  mavjud  bo‘lgan  barcha  tijorat 

axborotlarini